Ç «íÝá ÃéÜëôá»

Ôñßôç 26 Ìáñôßïõ 2013

ôïõ Ã. Ìáëïý÷ïõ áðü tovima.gr

Η «νÝα ΓιÜλτα»Με την υπüθεση της Κýπρου η Γερμανßα κÝρδισε μßα ακüμα μÜχη στην πορεßα της προς την γερμανικÞ «πολιτικÞ» Ευρþπη που εßναι και ο τελικüς, επßσημα διακηρυγμÝνος στüχος της. Αυτü üμως κÜθε Üλλο παρÜ σημαßνει üτι θα κερδßσει τελικÜ και τον πüλεμο, ο οποßος, ουσιαστικÜ, ακüμα, δεν Ýχει καν ξεκινÞσει. Ο δρüμος του Βερολßνου καθßσταται πλÝον εφιαλτικüς για üλο και περισσüτερους λαοýς ενþ το νÝο γερμανικü μαξιμαλιστικü üραμα αγνοεß παντελþς τη γεωπολιτικÞ ισορροπßα, την κοινωνικÞ και πολιτικÞ ευρωπαúκÞ πραγματικüτητα üπως και την ιστορßα Üλλων δýο εγχειρημÜτων γερμανικοý ηγεμονισμοý που κι εκεßνα για καιρü Ýμοιαζαν να επικρατοýν πριν τελικÜ καταβαραθρωθοýν φÝρνοντας μαζß τους το χÜος.

ΜετÜ τον Δεýτερο Παγκüσμιο Πüλεμο η διαιρεμÝνη, ηττημÝνη Γερμανßα, Ýγινε κατÜ το Ýνα μÝρος της τμÞμα της Δýσης. ¼μως, απü τη στιγμÞ που επανενþθηκε και ιδßως απü την þρα που δημιουργÞθηκε το κοινü νüμισμα, η Γερμανßα βρßσκεται πÜλι εκτüς του δυτικοý στρατοπÝδου. Εßναι τþρα εκ νÝου η παλιÜ Μεσευρþπη, η πλÞρης αναβßωση της πρωσικÞς Ýμπνευσης ΚεντροευρωπαúκÞς Αυτοκρατορßας και, στρατηγικÜ, δεν εßναι πλÝον τμÞμα της Δýσης, αλλÜ περισσüτερο ανερχüμενο αντßπαλο δÝος της.

ΜετÜ τον Δεýτερο Παγκüσμιο ο κüσμος «μοιρÜστηκε» με τη Συμφωνßα της ΓιÜλτας. ¼μως, απü τüτε Ýχουν αλλÜξει πολλÜ αν üχι περßπου τα πÜντα: το ψυχροπολεμικü δßλλημα «ελευθερßα Þ κουμουνισμüς» δεν υπÜρχει εδþ και καιρü, ενþ, τþρα, η Γερμανßα δεν εßναι πια η «ηττημÝνη», αλλÜ, μÝσα απü την κρßση χρÝους στην ευρωζþνη αναδýεται ταχýτατα ως η μεγÜλη νικÞτρια ευρωπαúκÞ δýναμη – εξÝλιξη που λüγω της Üκρατης γερμανικÞς επιθετικüτητας δεν θα αντÝξει στο χρüνο, αλλÜ που αυτÞ τη στιγμÞ πÜντως συμβαßνει.

Τι γßνεται üμως με το νÝο διεθνÞ καταμερισμü ισχýος που ασφαλþς Ýχει καταστεß και πÜλι το μεßζον, αν και ακüμα Üδηλο, διεθνÝς ζÞτημα απü την þρα που επιστρÝψαμε εκ νÝου στην κυριαρχßα των εθνικþν πολιτικþν και στην ουσιαστικÞ πτþση του κοινοý ευρωπαικοý ορÜματος που μετεξελßχθηκε σε μονομερÞ Üσκηση γερμανικÞς βßας και Ýτσι πλÝον προσλαμβÜνεται;

 

«Νεομεσοπüλεμος» στην Ευρþπη, ΙρÜν και Συρßα

¼λα δεßχνουν λοιπüν πλÝον üτι διαμορφþνεται Ýνας «νεομεσοπολεμικüς» κüσμος. ¼τι βρισκüμαστε Þδη υπü το μιας νÝας συμφωνßας για την αρχιτεκτονικÞ ασφαλεßας του κüσμου, μιας «νÝας ΓιÜλτας». ΑλλÜ με μßα κρßσιμη διαφορÜ που θυμßζει περισσüτερο τον μεσοπολεμικü παρÜ τον μεταπολεμικü κüσμο: üτι τα οριστικÜ πραγματικÜ δεδομÝνα δεν Ýχουν ακüμα διαμορφωθεß σε επßπεδο ζωνþν επιρροÞς των δυνÜμεων, καθþς, μεταξý Üλλων, σημειþνεται και μßα πρωτοφανÞς ιδιαιτερüτητα: η επιρροÞ σε επßπεδο οικονομικÞς ισχýος να μην αντιστοιχßζεται πια με στρατιωτικÞ και γεωπολιτικÞ ισχý. Λ.χ., η ΕλλÜδα ανÞκει σαφþς σÞμερα στη γερμανικÞ οικονομικÞ σφαßρα. ¼μως, τι γßνεται με τη γεωπολιτικÞ θÝση της ΕλλÜδας; ΑφορÜ Üραγε λιγüτερο τους Αμερικανοýς απü üτι τους Γερμανοýς;

Την þρα που η ευρωζþνη ζει τις αναταρÜξεις της, η κατÜσταση στη Συρßα Ýχει καταστεß οριακÞ, üπως και στο ΙρÜν, για το οποßο η αμερικανικÞ πλευρÜ εκτιμÜ üτι «πÝρασε την κüκκινη γραμμÞ» για την κατασκευÞ πυρηνικþν üπλων. Τα δýο αυτÜ δεδομÝνα, οδηγοýν σαφþς τις ΗΠΑ στο κλεßσιμο των εστιþν Ýντασης που θα μποροýσαν να επιβαρýνουν τη Δýση στο Üμεσα ορατü ενδεχüμενο σýγκρουσης. Ετσι, την περασμÝνη ΠαρασκευÞ το απüγευμα, την þρα που η Κýπρος κυριολεκτικÜ Ýβραζε μÝσα στο καζÜνι μιας γεωπολιτικÞς τÜξεως αναμüχλευσης των ισορροπιþν Γερμανßας και Ρωσßας επß του κυπριακοý ζητÞματος, ο Αμερικανüς πρüεδρος ΜπαρÜκ ΟμπÜμα βρισκüταν, γεωγραφικÜ τουλÜχιστον, πολý κοντÜ στην Κýπρο: ολοκλÞρωνε την πρþτη του προεδρικÞ επßσκεψη στο ΙσραÞλ. Η κατÜληξη της επßσκεψης Þταν απροσδüκητη: οδÞγησε, Ýπειτα απü τρßα ολüκληρα χρüνια, τον Ισραηλινü πρωθυπουργü ΝετανιÜχου να ζητÞσει τελικÜ συγνþμη απü την Τουρκßα για το επεισüδιο του Μαβß ΜαρμαρÜ, üταν απü ισραηλινÜ πυρÜ Ýπεφταν νεκροß εννÝα Τοýρκοι που επÝβαιναν στο πλοßο προς την αποκλεισμÝνη απü τους Ισραηλινοýς ΓÜζα. Κι αυτü, παρÜ το γεγονüς üτι λßγες μüλις ημÝρες πριν, ο Τοýρκος πρωθυπουργüς Ταγßπ ΕρντογÜν εßχε εξαπολýσει μßα πρωτοφανÞ επßθεση κατÜ των ισραηλινþν. ΜÝσα σε λßγες þρες, στο ΙσραÞλ εßχαν αρχßσει να ακοýγονται οι πρþτες φωνÝς για την ανÜγκη συνεργασßας με την Αγκυρα στο ζÞτημα του φυσικοý αερßου, üπως εκεßνη του Αλüν ΛιÝλ, πρþην υπουργοý Εξωτερικþν της χþρας.

Υπü «κανονικÝς συνθÞκες», η εξÝλιξη αυτÞ θα εßχε προκαλÝσει μεγÜλα ερωτηματικÜ στην Κýπρο που Ýχει στενÞ συνεργασßα με το ΙσραÞλ σε θÝματα ενÝργειας και ασφÜλειας, αλλÜ και στην ΕλλÜδα, που το ζÞτημα την αφορÜ επßσης πολλαπλÜ, üχι μüνον Ýμμεσα, λüγω Κýπρου, αλλÜ και Üμεσα, λüγω των κοιτασμÜτων στην ελληνικÞ ΑΟΖ. ΠÜντως, ο πρωθυπουργüς Αντþνης ΣαμαρÜς, μετÜ üμως απü üλες αυτÝς τις εξελßξεις, επικοινþνησε με τον Ισραηλινü ομüλογü του και συναποφÜσισαν την επιτÜχυνση του διακυβερνητικοý συμβουλßου ΕλλÜδας – ΙσραÞλ, κÜτι στο οποßο η ΕλλÜδα θα Ýπρεπε να εßχε εργαστεß πολý περισσüτερο, πολý νωρßτερα.

 

Η Κýπρος βρÜζει: χρεοκοπßα και συνεκμετÜλλευση

¼μως, την περασμÝνη ΠαρασκευÞ το απüγευμα, οι συνθÞκες κÜθε Üλλο παρÜ «κανονικÝς» Þταν: η Κýπρος ζοýσε την πιο δýσκολη στιγμÞ της ιστορßας της μετÜ τον Αττßλα, ενþ η ΕλλÜδα Ýτρεμε το ενδεχüμενο της μετÜδοσης της κρßσης αυτÞς üχι μüνον σε τραπεζικü επßπεδο, αλλÜ και ως προς την επßδρασÞ της στην ελληνικÞ πολιτικÞ και ßσως κοινωνικÞ πραγματικüτητα: ουσιαστικÜ, ΑθÞνα και Λευκωσßα, βρÝθηκαν üλες τις προηγοýμενες ημÝρες που ακολοýθησαν το «üχι» της κυπριακÞς ΒουλÞς στο Eurogroup πιο «μακριÜ» απü ποτÝ στα χρüνια της μεταπολßτευσης. Το θρßλερ της κυπριακÞς «διÜσωσης» οδÞγησε τα χαρÜματα της ΔευτÝρας 25 Μαρτßου στη συμφωνßα του Eurogroup με την οποßα η Κýπρος δεχüταν τελικÜ üλα üσα η Γερμανßα και η τρüικα της επÝβαλαν, με üρους ακüμα σκληρüτερους απü εκεßνους που πριν απü περßπου μßα εβδομÜδα εßχε απορρßψει η κυπριακÞ βουλÞ.

Ολες εκεßνες τις κρßσιμες για την Κýπρο ημÝρες, η ΟυÜσιγκτον τÞρησε μßα εκκωφαντικÞ σιωπÞ ως προς το ζÞτημα. Γιατß üχι Üλλωστε; Οýτε η ΑθÞνα οýτε η Λευκωσßα φαßνεται üτι επιχεßρησαν ορατÜ τουλÜχιστον, να συνομιλÞσουν σε βÜθος με τους Αμερικανοýς γι αυτü – τις τελευταßες μüνο þρες πριν την εκπνοÞ του πρþτου γερμανικοý τελεσιγρÜφου, ο υπουργüς Εξωτερικþν των ΗΠΑ Τζον ΚÝρι φÝρεται σε τηλεφωνικÞ συνομιλßα με τον πρüεδρο της Κýπρου Ν. ΑναστασιÜδη να εßχε αναφερθεß σε ενδεχüμενο αμερικανικÞς παρÝμβασης για τις υπü πτþχευση τρÜπεζες.

Εßναι Üγνωστο αν και κατÜ πüσο υπÞρξε πραγματικü ενδιαφÝρον των ΗΠΑ για τις εξελßξεις που, μεταξý Üλλων, Ýχουν να κÜνουν σε μεγÜλο βαθμü και με την ενÝργεια, εßτε αυτÞ Ýπεφτε πια στα χÝρια της Γερμανßας με παραμονÞ της Κýπρου στο ευρþ, εßτε, στο ενδεχüμενο εξüδου, Ýπεφτε στα χÝρια της Ρωσßας. Τüτε, μßα πολý σημαντικÞ παρÜμετρος φÜνηκε στον ορßζοντα: το ορατü ενδεχüμενο οι ΗΠΑ να στηρßξουν τελικÜ την τουρκικÞ Üποψη για την κυπριακÞ ΑΟΖ και περß συνεκμετÜλλευσης με τους τουρκοκýπριους, κÜτι που δεν εßχαν κÜνει μÝχρι τþρα. ΑυτÞ εμφανßζεται ως η κýρια «παρενÝργεια» για την ΕλλÜδα και την Κýπρο απü το νÝο μÝτωπο που διαμορφþνεται εν üψει του ΙρÜν. ΠÜντως, η μακροσκοπικÞ εικüνα εßναι üτι, δυστυχþς, η ΑθÞνα, εδþ και πολλÜ χρüνια, φρüντισε με πολλοýς τρüπους συστηματικÜ να ψυχρÜνει επß της ουσßας, για να μην πει κανεßς σχεδüν να «παγþσει», τις ελληνοαμερικανικÝς σχÝσεις, Ýρμαιη ενüς αντιαμερικανισμοý που ακüμα ζει και βασιλεýει Üκριτα πολλÝς δεκαετßες μετÜ τον Εμφýλιο ευθÝως εις βÜρος των ζωτικþν συμφερüντων της χþρας και διαπερνþντας οριζüντια το πολιτικü της φÜσμα.

 

Η Ρωσßα αναγνωρßζει τη Γερμανßα ως μεγÜλη δýναμη

Εν τω μεταξý, λßγες þρες πριν την αναχþρηση ΟμπÜμα απü το ΙσραÞλ και μετÜ απü τη συνÜντηση κορυφÞς Ε.Ε. - Ρωσßας, η Μüσχα εßχε πρακτικÜ αδειÜσει την δραματικÜ προσφεýγουσα στο Κρεμλßνο Κýπρο, που ανýμπορη και πανικüβλητη Ýτρεχε τþρα πßσω στις ΒρυξÝλλες και το Βερολßνο, υπü συνθÞκες πολý χειρüτερες απü εκεßνες επß των οποßων εßχε ξεκινÞσει τη «διαπραγμÜτευση» μαζß τους. Αν και προγραμματισμÝνη πριν απü το ξÝσπασμα της κυπριακÞς κρßσης συνÜντηση κορυφÞς μεταξý «Ευρþπης» (επß της ουσßας Γερμανιας) και Ρωσßας, αυτÞ τελικÜ μονοπωλÞθηκε απü το ζÞτημα της Κýπρου. ¼μως, η ιστορικÜ αστÞρικτη, λογικÜ ατελÞς και, κυρßως, πÜντοτε στην πρÜξη διαψευσθεßσα δοξασßα για το «Μüσκοβο» που για αιþνες στοιχειþνει τη φαντασßα πολλþν και στην ΕλλÜδα και στην Κýπρο, ξÝμεινε, üπως Þταν φυσικü, και πÜλι στο πεδßο της φαντασßωσης: το «ξανθü γÝνος του βορρÜ», δεν κατÝβηκε τελικÜ καβÜλα στα… λιαρ τζετ για να «σþσει» κανÝναν, üπως δεν κατÝβηκε Üλλωστε οýτε το 1974, την þρα που η Κýπρος δεχüταν την εισβολÞ του Αττßλα. Ηταν απüλυτα αναμενüμενο: γι αυτÞ την περιοχÞ του κüσμου οι Ρþσοι ουδÝποτε μπÞκαν πραγματικÜ «στα χωρÜφια» των Üλλων μεγÜλων παικτþν, απü την εποχÞ των «Ορλοφικþν», μÝχρι σÞμερα – για να μην ξεχÜσει κανεßς και τον φοβερü Εμφýλιο πüλεμο που υποδαýλισε η ΕΣΣΔ του ΣτÜλιν στην ΕλλÜδα, την þρα που η τüτε νÝα αρχιτεκτονικÞ δομÞ ασφαλεßας του κüσμου εßχε Þδη καθοριστεß...

ΑντιθÝτως, η Μüσχα üχι απλþς Ýκανε τþρα εκεßνο που εßχε λßγο πριν δηλþσει ο Ρþσος πρωθυπουργüς ΜεντβÝντεφ, üτι δηλαδÞ «η Ρωσßα δεν θα χαλÜσει τις σχÝσεις της με την Ε.Ε. για την Κýπρο», στÝλνοντας Üπραγο πßσω στη Λευκωσßα τον Κýπριο υπουργü Οικονομικþν ΣαρρÞ, αλλÜ, επιπλÝον, σýμφωνα με πληροφορßες, οι Ρþσοι φαßνεται üτι ζÞτησαν και πÞραν τη συναßνεση των Γερμανþν για την εμπλοκÞ τους στο επßπεδο επενδýσεων στην ενÝργεια στην ΕλλÜδα μÝσω της ιδιωτικοποßησης της ΔΕΠΑ – ο πρüεδρος της Γκαζπρομ Μßλερ, ερχüταν, εκεßνη τη στιγμÞ, για δεýτερη φορÜ μÝσα σε δÝκα ημÝρες στην ΑθÞνα, γεγονüς που σßγουρα δεν θα Ýφερνε την ΕλλÜδα πιο κοντÜ στις ΗΠΑ, κÜτι που, üσο κι αν δεν το αντιλαμβανüταν η ßδια, περισσüτερο απü ποτÝ το εßχε τþρα ανÜγκη. ΜÝνει πλÝον να φανεß αν μετÜ το «κοýρεμα» των ρωσικþν καταθÝσεων στην Κýπρο, «κοýρεμα» πολý μεγαλýτερο απü εκεßνο του αρχικοý σχεδßου, η Ρωσßα με κÜποιο τρüπο θα αντιδρÜσει, και πüσο, Þ αν αυτü το ζÞτημα εßχε «τακτοποιηθεß» οριστικÜ στη «σýνοδο κορυφÞς» Ρωσßας – Ε.Ε. την ΠÝμπτη. Αν δεν αντιδρÜσει το μÝγεθος της ανταπüδοσης θα Ýχει υπÜρξει μεγÜλο.

 

Μια νÝα ΓιÜλτα: τρεις μÝρες που θα αλλÜξουν τον κüσμο;

http://www.tovima.gr/oldPhotos/Article%20Photos/20100827/350791.jpgΚι Ýτσι, τελικÜ, μÝσα σε λßγες þρες, πολλÜ κομμÜτια απü το παρÜξενο αυτü παζλ αναδιατÜχθηκαν και Üρχισε να γßνεται φανερü üτι κÜτι μεγÜλο ßσως να εγκυμονεßται. Τüσο μεγÜλο, που θα μποροýσε να εßναι ακüμα και μßα «νÝα ΓιÜλτα», ενüψει τüσο της μανßας της Γερμανßας να κυριαρχßσει στην Ευρþπη και την πιο πρüσφατη φÜση αυτÞς της πορεßας με τα γεγονüτα της Κýπρου, üσο και των νÝων μετþπων για τις ΗΠΑ, üπως η απü κοινοý επßλυση του ζητÞματος της Συρßας απü τις μεγÜλες δυνÜμεις, Þ η προετοιμασßα για σýγκρουση Αμερικανþν και Ισραηλινþν με το ΙρÜν. Αλλωστε, στην επßσκεψÞ του στο ΙσραÞλ, ο Αμερικανüς πρüεδρος δεν Ýκλεισε μüνον το μÝτωπο Τουρκßας – ΙσραÞλ, αλλÜ και Ýκανε Ýνα πολý μεγÜλο βÞμα μπροστÜ στο ζÞτημα του Παλαιστινιακοý κρÜτους επισκεπτüμενος και τον Παλαιστßνιο πρüεδρο Μαχμοýτ Αμπας – κÜτι που αντßστοιχü του δεν εßχε γßνει ξανÜ. Ταυτüχρονα, το PKK, ανακοßνωνε κατÜπαυση του πυρüς: Þταν λοιπüν προφανÝς üτι οι ΗΠΑ εßχαν πλÝον λÜβει την απüφαση να στηρßξουν την Τουρκßα ενüψει μεγÜλων μεταβολþν στη Συρßα Þ στο ΙρÜν – Üλλωστε ο ßδιος ο ΝετανιÜχου αναφÝρθηκε στο ζÞτημα της Συρßας ως κýρια αιτßα που τον οδÞγησε σε αυτÞ την απροσδüκητη «συγγνþμη».

Δεν υπÜρχει λοιπüν αμφιβολßα üτι τις δραματικÝς τρεις αυτÝς ημÝρες, Ýνας νÝος διεθνÞς γεωπολιτικüς καταμερισμüς πρüβαλε πια στον ορßζοντα: Ýνας κüσμος στον οποßο οι ΗΠΑ διαμορφþνουν μια νÝα διεθνÞ ισορροπßα μπροστÜ σε αναμονÞ μεγÜλων εξελßξεων και Ýνας κüσμος που η Γερμανßα εßχε ξεφýγει πια απü το επßπεδο της ισχυρÞς οικονομικÜ χþρας της ευρωζþνης και εßχε ανÝλθει στο status της μεγÜλης δýναμης η οποßα συνομιλεß ως «Ευρþπη» με τη Ρωσßα για θÝματα üχι γερμανικÜ αλλÜ ευρωπαικÜ και με την ΟυÜσιγκτον να της αναγνωρßζει σιωπηρÜ και τη Μüσχα να της αναγνωρßζει Ýμπρακτα αυτü το status.

Εßναι üμως ασαφÞ ακüμα μια σειρÜ απü πολý σημαντικÜ ζητÞματα: οι ΗΠΑ θα «καλýψουν», και, αν ναι, σε πιο βαθμü, πολιτικÜ τις τουρκικÝς απαιτÞσεις στο Αιγαßο στα πλαßσια αυτÞς της νÝας ισορροπßας; Η ΕλλÜδα θεωρεßται πλÝον «γερμανικüς χþρος» απü την ΟυÜσιγκτον, Þ παραμÝνει και «συνομιλητÞς» των Αμερικανþν και των Ισραηλινþν στα σχετικÜ ζητÞματα, στο βαθμü που την αφοροýν, Þ üλες τους οι αποφÜσεις για την περιοχÞ θα παρθοýν, τελικÜ, ερÞμην της; Και τι μπορεß να κÜνει γι αυτü;

 

ΠεριπλοκÝς και αντιφÜσεις: η ΕλλÜδα και η Κýπρος μεταξý ΗΠΑ, Γερμανßας και Ρωσßας

Η μεγÜλη περιπλοκÞ Ýχει λοιπüν να κÜνει με την αντßφαση üτι μÝσα απü την κρßση χρÝους, η ΕλλÜδα και η Κýπρος, βρßσκονται πια κÜτω απü τη σφαßρα επιρροÞς της Γερμανßας – κι üχι της προσχηματικÜ αναφερüμενης ως «Ευρþπης». ¼μως, μÝσα απü τη γεωπολιτικÞ τους θÝση και μÝσα απü τα δικαιþματÜ τους στην ενÝργεια στην περιοχÞ, βρßσκονται και στο επßκεντρο του ενδιαφÝροντος των ΗΠΑ και, φυσικÜ, της Ρωσßας. Η πραγματικüτητα εßναι üτι ουδεßς στην ΑθÞνα γνωρßζει σε βÜθος και με επαρκÞ ασφÜλεια το ποια ακριβþς νÝα ισορροπßα Ýχει διαμορφωθεß γýρω απü την ΕλλÜδα και την Κýπρο στο «τραπÝζι» μεταξý Γερμανßας, Ρωσßας και ΗΠΑ. Ποιος εßναι ο ακριβÞς καταμερισμüς του ρüλου και, ßσως, και των ποσοστþσεων», για να μιλÞσουμε με üρους «ΓιÜλτας», üπως αυτÝς αποτυπþθηκαν τüτε στο περßφημο χειρüγραφο σημεßωμα του Τσþρτσιλ.

Το μüνο σßγουρο, εßναι üτι μßα «νÝα ΓιÜλτα» υπÜρχει: Þ Ýχει Þδη διαμορφωθεß πλÞρως, Þ διαμορφþνεται σταδιακÜ αυτÞν ακριβþς την þρα, μÝσα απü τις δýο μεγÜλες κρßσεις: του χρÝους στην Ευρþπη και των ανακατατÜξεων στην ΑνατολικÞ Μεσüγειο και στη ΜÝση ΑνατολÞ, με κýριες παραμÝτρους τüσο την ασφÜλεια üσο και την ενÝργεια. ΠρÝπει λοιπüν η ΕλλÜδα και η Κýπρος να βρουν γρÞγορα τον τρüπο να ισορροπÞσουν σε αυτÞ την εξαιρετικÜ δýσκολη και με πολλÜ «κρυμμÝνα χαρτιÜ» εξßσωση που η επßλυσÞ της θα καθορßσει το μÝλλον της ßδιας, της Κýπρου, του ελληνισμοý. Με καθαρü μυαλü, με μεγÜλη διπλωματικÞ εγρÞγορση και απαλλαγμÝνες απü τα στεγανÜ του παρελθüντος, η ΕλλÜδα και η Κýπρος, πρÝπει να κÜνουν üτι μποροýν για να μετÝχουν ως κρÜτη σε αυτü το νÝο καταμερισμü που δεßχνει να διαμορφþνεται.

Τα πολλαπλÜ και αρτηριοσκληρωτικÜ στεγανÜ ιδßως εκεßνα που επß δεκαετßες επικρατοýν στην ελληνικÞ πολιτικÞ, πρÝπει τþρα να πÝσουν. Και οδηγüς γι αυτü μπορεß να εßναι οι γεωπολιτικÝς παρακαταθÞκες του εθνÜρχη Ελευθερßου ΒενιζÝλου, του ανθρþπου που σε καιροýς διεθνþν μεταβολþν διπλασßασε την ΕλλÜδα. ΠαρακαταθÞκες που θεμÝλιü τους εßναι η σýνδεσÞ της με τη Δýση, στην οποßα η ΕλλÜδα με δικÞ της κυρßως ευθýνη εν πολλοßς απÝτυχε μÝχρι σÞμερα αλλÜ πρÝπει και μπορεß να προσπαθÞσει ξανÜ, αλλÜ και παρακαταθÞκες üπως αυτÝς αναδεßχθηκαν το 1930 στο πεδßο των ελληνοτουρκικþν σχÝσεων, οι οποßες εßναι σÞμερα επßκαιρες εν μÝρει και επειδÞ η ΕλλÜδα απÝτυχε ως τþρα να εκπληρþσει το δυτικü της ρüλο.

 

Οι αντοχÝς της γερμανικÞς Ευρþπης

ΚÜθε φορÜ που ο ελληνισμüς λειτοýργησε στο πλαßσιο των πραγματικþν δυτικþν συμφερüντων, δηλαδÞ εκεßνων των ναυτικþν κι üχι των κεντροευρωπαικþν δυνÜμεων, üπως το 1912-13, βγÞκε ισχυρüτερος. ΚÜθε φορÜ που τα εγκατÝλειψε, üπως το 1922 Þ το 1974, υπÝστη τραγωδßες. Τþρα, βρßσκεται εκ νÝου μπροστÜ σε τÝτοιου διαμετρÞματος ερωτÞματα καθþς, σÞμερα Ýνας νÝος κüσμος προβÜλλει στον ορßζοντα. Επßσης, üλες οι ως τþρα προσπÜθειες της Γερμανßας να εντÜξει την ΕλλÜδα στη σφαßρα επιρροÞς της, οδÞγησαν κι εκεßνες σε καταστροφÝς, üπως Ýγινε με τον Εθνικü Διχασμü του 1915, Þ, φυσικÜ, με τη βßα του ΔευτÝρου Παγκοσμßου ΠολÝμου. Το ßδιο συνÝβη και με τη ΣοβιετικÞ Ενωση, οδηγþντας, αμÝσως μετÜ, στον Εμφýλιο Πüλεμο.

Η γερμανικÞ επικυριαρχßα στην Ευρþπη δεν θα αντÝξει για μßα σειρÜ απü λüγους, ανÜμεσα στους οποßους ο κυριüτερος εßναι üτι Ýρχεται σε ευθεßα σýγκρουση με σειρÜ λαþν και χωρþν, Ýχοντας Þδη καταστÞσει τη γερμανικÞ Ευρþπη ανεπιθýμητη: üσο κι αν προσπαθεß για το αντßθετο το Βερολßνο, στην Ευρþπη υπÜρχει ακüμα δημοκρατßα και πολλÝς χþρες που δεν αντÝχουν Üλλο την πßεση της – απλþς η αντßδραση σε τÝτοιου εßδους «τευτονικÝς» κινÞσεις δεν Ýρχεται απü τη μßα μÝρα στην Üλλη. ΕπιπλÝον, μεγÜλη θα εßναι εν τÝλει και η αντßδραση απü τη Δýση, σε μια ολοκληρωτικÜ γερμανικÞ Ευρþπη στην οποßα οι περισσüτερες χþρες εßναι πια πλÞρως υποταγμÝνες, ακüμα και η Γαλλßα, ενþ η Βρετανßα απουσιÜζει. ΑυτÞ η πραγματικüτητα δεν εßναι βιþσιμη οýτε μπορεß να γßνει δεκτÞ σε μÝσο χρüνο üχι μüνον απü τους ßδιους τους ευρωπαικοýς λαοýς, αλλÜ και απü τις ΗΠΑ. Η γερμανικÞ λογικÞ της βßας και της ερημοποßησης που επικρατεß τα τρßα τελευταßα χρüνια συνιστÜ μια καθαρÜ εθνικιστικÞ πολιτικÞ του Βερολßνου, που κερδßζει διαρκþς οικονομικÜ, πολιτικÜ και θεσμικÜ απü την κρßση την οποßα το ßδιο τροφοδοτεß. Η γερμανικÞ Ευρþπη μοιÜζει σÞμερα κυρßαρχη, αλλÜ αυτü δεν θα κρατÞσει για πολý, η νßκη της «Μεσευρþπης» δεν μπορεß, εκ των πραγμÜτων, να διαρκÝσει στο χρüνο, οýτε, πολý περισσüτερο, μπορεß να στηριχθεß πια στα üπλα. Οφεßλουμε λοιπüν, Ýστω και τþρα, αν και χÜσαμε Þδη πÜρα πολý χρüνο, να αντιληφθοýμε τις δυναμικÝς της νÝας αρχιτεκτονικÞς του κüσμου βλÝποντας σε βÜθος και να πÜρουμε θÝση. Να χτßσουμε, Ýστω και αργÜ, ουσιαστικÝς δυτικÝς, αξιüπιστες και σε βÜθος συμμαχßες κι üχι για πολλοστÞ φορÜ απüμακρες φαντασιþσεις με το «Μüσκοβο», Þ να δεχθοýμε κι Üλλο Üφωνοι την ισοπεδωτικÞ, καταστροφικÞ για τον τüπο υποταγÞ στις επιταγÝς του ηγεμονικοý Βερολßνου üπως συμβαßνει τρßα χρüνια τþρα που η γερμανικÞ Ευρþπη αναδýεται πρþτα απ’ üλα μÝσα απü την ΕλλÜδα. Το μÝλλον, αν το προετοιμÜσουμε σωστÜ, μπορεß να σχετßζεται ακüμα και με την επιστροφÞ στην πολιτικÞ του Ελευθερßου ΒενιζÝλου το 1930 για την ελληνοτουρκικÞ φιλßα, εντüς ενüς πλαßσιου ευρýτερων μεταβολþν στην περιοχÞ μας που καθßσταται πια το ενεργü σýνορο του δυτικοý κüσμου. Σßγουρα πÜντως, το μÝλλον δεν μπορεß να εßναι η τυφλÞ υποταγÞ στο Βερολßνο.