Νέα Συμφωνία Εμπιστοσύνης Κράτους και Πολιτών
Δευτέρα 11 Νοεμβρίου 2008
Με πρωτοβουλία του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ, Γιώργου Α. Παπανδρέου, συναντήθηκαν σήμερα στην Αίγλη Ζαππείου, εκπρόσωποι παραγωγικών και κοινωνικών φορέων της χώρας, στο πλαίσιο της κοινωνικής διαβούλευσης που πραγματοποιεί το Κίνημα.
Στόχος της πρωτοβουλίας αυτής είναι, η συνεννόηση και ο συντονισμός των δυνάμεων της κοινωνίας, για την έξοδο από την οικονομική κρίση.
Συγκεκριμένα, στη συνάντηση παρευρέθηκαν εκπρόσωποι του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών (ΣΕΒ), της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργαζομένων Ελλάδος (ΓΣΕΕ), της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνιών Εμπόρων Ελλάδος (ΓΣΕΒΕΕ), της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (ΟΚΕ), της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων (ΚΕΕ), της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών (ΕΕΤ), του Συνδέσμου Μελών Χρηματιστηρίων Αθηνών (ΣΜΕΧΑ), της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ελληνικού Εμπορίου (ΕΣΕΕ), του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Λιανικής Πωλήσεως Ελλάδος (ΣΕΛΠΕ) και του Συνδέσμου Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος (ΣΒΒΕ).
ΟΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ
Η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση δείχνει ανάγλυφα τα αδιέξοδα μιας αγοράς που λειτουργεί χωρίς κανόνες και αποδεικνύει την ανάγκη να ασκήσει τον ρυθμιστικό ρόλο του το κράτος. Ένα κράτος επιτελικό και ισχυρό, που βάζει κανόνες, ελέγχει, σχεδιάζει την αναπτυξιακή πορεία, συμβάλλει αποφασιστικά σε αυτήν με δημόσιες επενδύσεις, και διασφαλίζει τη δίκαιη κατανομή του πλούτου. Σήμερα, χρειαζόμαστε μια νέα συμφωνία που βάζει κανόνες στην αγορά και υπηρετεί το δημόσιο συμφέρον. Είναι η ώρα για ριζικές, προοδευτικές λύσεις σε εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο.
Οι θέσεις μας μια άλλη, δημοκρατική παγκόσμια διακυβέρνηση
Υποστηρίζουμε ένα σύστημα κανόνων παγκόσμιας δημοκρατικής διακυβέρνησης, με τη δημιουργία ενός Παγκόσμιου Οργανισμού για την Χρηματοπιστωτική Εποπτεία και Σταθερότητα. Με θαρραλέες, δραστικές πολιτικές για τις εξωχώριες εταιρείες και τους φορολογικούς παραδείσους. Με αποτελεσματική εποπτεία των μη εποπτευόμενων δραστηριοτήτων και των παραγώγων, δομημένων χρηματοπιστωτικών προϊόντων. Με συντονισμένες πολιτικές για την ανάπτυξη, τη συνοχή, την αντιμετώπισης της φτώχειας.
Οι θέσεις μας για την παρέμβαση της Ευρώπης
Σήμερα χρειαζόμαστε μια πολιτική Ευρώπη. Η Ευρώπη δεν μπορεί πια να έχει αναφορά μόνο στην ενιαία αγορά και στο ενιαίο νόμισμα. Δεν μπορεί να είναι μια Ευρώπη που κοιτάζει μόνο τη νομισματική πολιτική και ξεχνά την ανάπτυξη, την ανεργία, τα δημόσια αγαθά. Σήμερα, χρειάζονται επειγόντως πολιτικές που θα στηρίξουν τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα, που θα τονώσουν τη ζήτηση και την απασχόληση. Χρειάζεται να σχεδιασθεί ένας νέος κύκλος ανάπτυξης. Η διεθνής κρίση προσφέρει ευκαιρίες, αλλά πρωτίστως την υποχρέωση για την Ευρώπη να παίξει ρόλο.
Στη κατεύθυνση αυτή προτείνουμε:
Πρώτον, τη θέσπιση νέων κανόνων διαφάνειας, ελέγχου και εποπτείας των αγορών. Με ενίσχυση του εποπτικού ρόλου και διεύρυνση της αποστολής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης και της απασχόλησης. Με ενίσχυση των θεσμών ευρωπαϊκής οικονομικής διακυβέρνησης.
Δεύτερον, ένα Ευρωπαϊκό Ταμείο για την αντιμετώπιση της κρίσης, που πρέπει να συνδεθεί με πολιτικές ανάπτυξης, κοινωνικής συνοχής και σύγκλισης.
Τρίτον, πρωτοβουλίες για μια Ευρώπη παγκόσμια πρωτοπορία στην καινοτομία, στις νέες τεχνολογίες, σε νέα προϊόντα, επενδύοντας κεφάλαια στην παιδεία, την έρευνα, «την πράσινη ανάπτυξη», με αύξηση του Κοινοτικού προϋπολογισμού.
Τέταρτον, αναπροσαρμογή των όρων του Συμφώνου Σταθερότητας, για να γίνει ένα Σύμφωνο βιώσιμης ανάπτυξης, απασχόλησης και κοινωνικής προστασίας. Στην κατεύθυνση αυτή να εξαιρεθούν από τη μέτρηση του επιτρεπόμενου ελλείμματος οι δημόσιες επενδύσεις, δράσεις για την παιδεία και την αειφόρο ανάπτυξη και οι αμυντικές δαπάνες που είναι σημαντικές για την Ελλάδα. Με ρυθμίσεις για ένα νέο χρονοδιάγραμμα για το μηδενισμό του ελλείμματος, ώστε να μπορούν τα κράτη - μέλη και, βεβαίως, η Ελλάδα να συμβάλουν στην αναπτυξιακή ανάκαμψη, στη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής.
Πέμπτον, προτείνουμε μια Ευρώπη με κοινή εξωτερική και αμυντική πολιτική και ισχυρό ρόλο στις αποφάσεις για το παγκόσμιο σύστημα.
Οι προτάσεις του ΠΑΣΟΚ για την αντιμετώπιση της κρίσης στη χώρα μας
Η Ελλάδα σήμερα βρίσκεται σε κρίσιμη κατάσταση. Αθωράκιστη από τις πολιτικές της Κυβέρνησης που εκτίναξαν την ακρίβεια. Από την απουσία δημόσιων επενδύσεων και κινήτρων που να αξιοποιούν τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα. Με τα μεσαία και χαμηλά στρώματα εξαντλημένα από τις συνεχείς και άδικες φοροεπιδρομές. Σήμερα, είναι ώρα ευθύνης και ειλικρίνειας. Να μιλήσουμε για τους κινδύνους, στους οποίους είμαστε εκτεθειμένοι, να παρουσιάσουμε τις θέσεις μας, να δώσουμε προοπτική, διέξοδο και ελπίδα.
Για την έξοδο από την κρίση, την πρόληψη της ύφεσης και των συνεπειών της και την επιστροφή της προοπτικής στους πολίτες. Για την στήριξη της πραγματικής οικονομίας και την επαναφορά της σε ανταγωνιστική αναπτυξιακή τροχιά είναι για μας απαραίτητο να διαμορφώσουμε μία Νέα Συμφωνία Εμπιστοσύνης.
Έχουμε καταθέσει συγκεκριμένες και ρεαλιστικές προτάσεις που συμπυκνώνονται σε πέντε λέξεις: «Ασφάλεια-ανάπτυξη-αναδιανομή-διαφάνεια-προοπτική» και συνοψίζονται:
Α). Στη στήριξη του οικογενειακού προϋπολογισμού με στήριξη του εισοδήματος, μείωση του φορολογικού βάρους για τα μεσαία και χαμηλά εισοδηματικά στρώματα, καταπολέμηση της ακρίβειας και προστασία των καταναλωτών από την υπερχρέωση.
Β). Στην αποκατάσταση του κοινωνικού κράτους στην παιδεία, στην εργασία, στην υγεία, στην ασφάλιση.
Γ). Στη βιώσιμη ανάπτυξη και στη δημιουργία νέου πλούτου με προώθηση ενός νέου αναπτυξιακού προτύπου. Με επενδύσεις και κίνητρα για μια δυναμική οικονομία.
Δ). Σ/ ένα ευνομούμενο κράτος που θα λειτουργεί με διαφάνεια, αξιοκρατία, αξιολόγηση και λογοδοσία προς τον πολίτη.
Στο πλαίσιο αυτών των δεσμεύσεων και κάτω από τη σημερινή συγκυρία πρέπει να ληφθούν αμέσως μέτρα για:
1. Τη στήριξη του χρηματοπιστωτικού συστήματος, για να επανέλθει η ρευστότητα στην αγορά και να στηριχθεί η πραγματική οικονομία
2. Τη στήριξη των καταναλωτών και των δανειοληπτών
3. Την τόνωση της αγοράς και τη στήριξη των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων
4. Τη στήριξη των ασθενέστερων ομάδων.
5. Την αντιμετώπιση της ανεργίας
Το ΠΑΣΟΚ ζητά από την Κυβέρνηση την απόσυρση του Σχεδίου Προϋπολογισμού για το 2009, διότι, ιδιαίτερα στη σημερινή δύσκολη συγκυρία κινείται σε λάθος κατεύθυνση επιδεινώνοντας την κρίση. Επιβαρύνει τα μεσαία και τα χαμηλά εισοδηματικά στρώματα με νέους, άδικους φόρους, υποχρηματοδοτεί το κοινωνικό κράτος και μειώνει τις δημόσιες επενδύσεις δηλαδή τα αδιέξοδα στα οποία οδήγησε την οικονομία, η πολιτική της.
Η πρώτη δέσμη μέτρων αφορά στη στήριξη προς το χρηματοπιστωτικό σύστημα για να επανέλθει η ρευστότητα στην αγορά και να στηριχθεί η πραγματική οικονομία. Προτείνουμε στήριξη, με ξεκάθαρους κανόνες και την ενεργό εποπτεία της Πολιτείας.
Nα εξασφαλιστεί η διαφάνεια και η λογοδοσία. Να γνωρίζει ο πολίτης, το Ελληνικό Δημόσιο, ποια είναι τα πραγματικά προβλήματα της κάθε τράπεζας, πόσο σοβαρά είναι, ποιες οι επισφάλειες της, ποιες οι πραγματικές της ανάγκες.
Η συμμετοχή όποιας τράπεζας στα μέτρα ενίσχυσης της ρευστότητας, εφόσον η τράπεζα πραγματικά αντιμετωπίζει πρόβλημα και χρειάζεται ενίσχυση, να γίνεται υποχρεωτικά μέσω Ειδικού Ταμείου Αναχρηματοδότησης. Το Ταμείο θα παρέχει ρευστότητα στις τράπεζες, υπό τον όρο την αναχρηματοδότηση ή την παροχή νέων δανείων, με ευνοϊκούς όρους, προς τις μικρομεσαίες και εξαγωγικές επιχειρήσεις.
Απαραίτητη προϋπόθεση για να μπορεί μια τράπεζα να έχει πρόσβαση στα μέτρα ενίσχυσης της ρευστότητας είναι να διαθέτει ένα ελάχιστο ικανοποιητικό επίπεδο κεφαλαιακής επάρκειας (βασικός δείκτης επάρκειας ιδίων κεφαλαίων - Tier1). Το επίπεδο αυτό το καθορίζει η Τράπεζα της Ελλάδος, και η κάθε Τράπεζα οφείλει να το διατηρεί καθ' όλη τη διάρκεια συμμετοχής της στα μέτρα ενίσχυσης της ρευστότητας από το Δημόσιο.
Τράπεζα που δεν διαθέτει το εν λόγω κριτήριο κεφαλαιακής επάρκειας και επιθυμεί να συμμετέχει στο πρόγραμμα ενίσχυσης της ρευστότητας, πρέπει να προβεί πρώτα σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου. Στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου συμμετέχουν οι μεγαλομέτοχοι της τράπεζας, το επενδυτικό κοινό, καθώς και το Ελληνικό Δημόσιο με την αγορά προνομιούχων μετοχών και ενεργό παρουσία στις αποφάσεις του Δ.Σ., εφόσον η τράπεζα αδυνατεί να καλύψει την αύξηση του μετοχικού της κεφαλαίου.
Στην περίπτωση συμμετοχής του ελληνικού Δημοσίου στο μετοχικό κεφάλαιο τραπεζών μέσω της αγοράς προνομιούχων μετοχών απαιτείται ενεργός παρουσία στο Δ.Σ. των τραπεζών, όχι μόνο για τον καθορισμό των αμοιβών των στελεχών, αλλά για την πολιτική των τραπεζών, που θα διασφαλίσει την ουσιαστική τους λειτουργία προς την πραγματική οικονομία.
Οι κρατικές εγγυήσεις πρέπει να καλύψουν όχι μόνο τις Τράπεζες, αλλά να επεκταθούν και στα Ασφαλιστικά Ταμεία, ώστε να μην υποχρεωθούν να ρευστοποιήσουν μετοχές τους, καταγράφοντας απώλειες δισεκατομμυρίων ευρώ.
Να ενισχυθεί ουσιαστικά το σημερινό αναποτελεσματικό πλαίσιο εποπτείας του χρηματοπιστωτικού συστήματος, και στις τράπεζες, και στην κεφαλαιαγορά και στην διαχείριση των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων, και στις ιδιωτικές ασφαλίσεις. Να υπάρξει συντονισμός όλων των εποπτικών αρχών.
Η δεύτερη δέσμη μέτρων αφορά στους καταναλωτές και στους δανειολήπτες. Έχουμε καταθέσει δύο προτάσεις νόμου και 7 τροπολογίες στο νομοσχέδιο της κυβέρνησης για την προστασία των δανειοληπτών από την υπερχρέωση.
Προτείνουμε το πάγωμα των δανειακών υποχρεώσεων για τους ασθενέστερους οικονομικά και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις ως το τέλος του 2009, με αντίστοιχη μετατόπιση των υποχρεώσεων αυτών για μετά το τέλος του συμβατικού χρόνου αποπληρωμής των δανείων.
Επιπλέον:
Καμία κατάσχεση κύριας κατοικίας για οφειλές μέχρι 20.000 ευρώ. Επέκταση και στον εγγυητή της προστασίας από την κατάσχεση της κύριας κατοικίας.
Κανένα ακίνητο να μην βγαίνει σε πλειστηριασμό σε αξία χαμηλότερη από την αντικειμενική, όσες φορές και αν επαναληφθεί ο πλειστηριασμός.
Η συνολική οφειλή προς τις τράπεζες να μην υπερβαίνει το διπλάσιο του ύψους του αρχικού δανείου.
Οριστική κατάργηση των πανωτοκίων στα στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια, καθώς και στις πιστωτικές κάρτες.
Οριστικά τέλος στις αδιαφανείς και κρυφές χρεώσεις στους κατόχους πιστωτικών καρτών από τις τράπεζες.
Τέλος στις πρόσθετες προμήθειες και τα δήθεν έξοδα που επιβάλλουν οι τράπεζες για αναλήψεις μετρητών με πιστωτικές κάρτες μέσω ΑΤΜ.
Να μπορεί ο δανειολήπτης να καταγγείλει τη σύμβαση δανείου οποτεδήποτε, εφόσον πρόκειται για δάνειο με κυμαινόμενο επιτόκιο, και βάσει προϋποθέσεων στην περίπτωση δανείου με σταθερό επιτόκιο.
Οι τράπεζες να υποχρεώνονται να μειώνουν τα επιτόκια στα δάνεια και τις πιστωτικές κάρτες, όταν μειώνεται το επιτόκιο αναφοράς. Εάν δεν το μειώνουν, τότε οι δανειολήπτες να έχουν το δικαίωμα να ζητούν δικαστικώς τη μείωσή του, καθώς και να διεκδικούν αποζημίωση από τις τράπεζες.
Φραγμό στις απαράδεκτες πρακτικές των εισπρακτικών εταιρειών, οι οποίες με τακτικές παραπλάνησης, ηθικής παρενόχλησης και ψυχολογικών πιέσεων επιδιώκουν είσπραξη οφειλών. Να επιβάλλονται απαγορεύσεις και κυρώσεις.
Οριστικά τέλος στην παραπλανητική διαφήμιση από τις τράπεζες («ψιλά γράμματα» των διαφημίσεων), μέσω των οποίων κρύβουν το πραγματικό κόστος δανεισμού και παραπλανούν τους καταναλωτές.
Απαγόρευση στις τράπεζες να καταγγέλλουν αυθαίρετα τις συμβάσεις καταναλωτικών και στεγαστικών δανείων, εάν δεν υπάρχει καθυστέρηση τουλάχιστον τεσσάρων και οκτώ μηνιαίων δόσεων αντίστοιχα από τον οφειλέτη. Η τράπεζα να ενημερώνει και να ειδοποιεί εγγράφως τον οφειλέτη τουλάχιστον δύο μήνες πριν προβεί σε καταγγελία.
Η τρίτη δέσμη μέτρων αφορά στην τόνωση της αγοράς και στη στήριξη των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων με:
Την αύξηση των δημοσίων επενδύσεων. Με πλήρη ενεργοποίηση των μηχανισμών του Γ/ΚΠΣ, ώστε να μη χαθούν κονδύλια, και την άμεση έναρξη ΕΣΠΑ 2007-2013 και εκπόνηση ολοκληρωμένων προγραμμάτων αναδιάρθρωσης για προβληματικούς κλάδους και περιοχές.
την άμεση επαναφορά του αφορολόγητου για τους ελεύθερους επαγγελματίες,
την ενίσχυση του συστήματος εγγυοδοσίας για τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, με περίοδο χάριτος, κατ/αρχήν ενός έτους, σε επιχειρήσεις με κύκλο εργασιών μικρότερο των 300.000 ευρώ. Να πληρώνουν μόνο τους τόκους του δανείου.
τη δραστική απλούστευση των διαδικασιών έναρξης και λειτουργίας μιας επιχείρησης, με την αντίστοιχη δημιουργία μιας πολυλειτουργικής Υπηρεσίας Μιας Στάσης για επιχειρήσεις
την επέκταση του Ταμείου Εγγυοδοσίας μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων και για τις επιχειρήσεις του αγροτικού χώρου
Η τέταρτη δέσμη μέτρων αφορά στην στήριξη των ασθενέστερων ομάδων. Τους πιο ευάλωτους, αλλά και τα μεσαία στρώματα που πλήττονται με την απαξίωση του κοινωνικού κράτους. Προτείναμε με πρόταση νόμου την χορήγηση:
Έκτακτου επιδόματος αλληλεγγύης, από 500 έως 1300 Ευρώ, ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση, για όσους έχουν ετήσιο οικογενειακό εισόδημα ως 10.500 ευρώ.
Επιδόματος θέρμανσης, από 300 ως 500 Ευρώ σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες , ανάλογα με την γεωγραφική περιοχή
Αύξηση από το 7% στο 11% του συντελεστή επιστροφής του ΦΠΑ στους αγρότες που υπάγονται στο ειδικό καθεστώς, για όλα τα προϊόντα φυτικής και ζωικής παραγωγής και για πωλήσεις αγροτικών προϊόντων φυτικής και ζωικής παραγωγής που πραγματοποιήθηκαν από 1.1.2008.
Χορήγηση του ΕΚΑΣ σε επιπλέον 300.000 χαμηλοσυνταξιούχους, με διεύρυνση των κριτηρίων για τους δικαιούχους.
Η πέμπτη δέσμη μέτρων αφορά στην αντιμετώπιση της ανεργίας με:
επιδότηση ασφαλιστικών εισφορών για την επαγγελματική ένταξη των νέων για τέσσερα χρόνια.
Πλήρες πρόγραμμα επιδοτούμενης κοινωνικής εργασίας, ειδικά για τους απολυμένους μεγάλης ηλικίας.
Αύξηση του επιδόματος ανεργίας στο 70% του βασικού μισθού, με σύνδεση με το πρόγραμμα επιδοτούμενης εργασίας και επανακατάρτισης.
Η κρίση προσφέρει μια ευκαιρία να αλλάξουμε πολλά πράγματα στη χώρα μας, αλλά και στην Ευρώπη και στο παγκόσμιο σύστημα.
Οφείλουμε να δράσουμε υπεύθυνα και αποτελεσματικά. Μπορούμε να πετύχουμε.