Ðþò èá äéá÷åéñéóôåß ç Ñùóßá åíäå÷üìåíç ÷ñåùêïðßá ôçò Ïõêñáíßáò

Βασßλης Φουρτοýνης, δÜσκαλος

Ôñßôç 4 Ìáñôßïõ 2014

http://www.fourtounis.gr/Οι οικονομικÝς επιπτþσεις της ουκρανικÞς κρßσης στη Ρωσßα. Τα σενÜρια διαχεßρισης και οι παρÜπλευρες απþλειες για τις τρÜπεζες και τους επιχειρηματßες που δραστηριοποιοýνται στην Ουκρανßα. Πþς ετοιμÜζεται η Μüσχα να απορροφÞσει τους κραδασμοýς στην οικονομßα της, απü το κραχ του γεßτονα.

Το ενδεχüμενο μιας χρεωκοπßας της Ουκρανßας θα Ýχει δυσμενεßς επιπτþσεις και στη ρωσικÞ οικονομßα, προειδοποιοýν οι ειδικοß. Ωστüσο, τüσο οι πολιτικοß, üσο και οι ρþσοι επιχειρηματßες, λαμβÜνουν Þδη μÝτρα για να μετριÜσουν τις συνÝπειες απü το «χτýπημα» που θα δεχθεß η χþρα απü την οικονομικÞ κατÜρρευση του δυτικοý της γεßτονα.

Η Ουκρανßα απειλεßται με κραχ. Αν τα απαισιüδοξα σενÜρια επαληθευτοýν, η «βουτιÜ» της οικονομßας θα εßναι στα πολý βαθιÜ. Το δολÜριο στην ουκρανικÞ διατραπεζικÞ αγορÜ συναλλÜγματος κυμαßνεται σÞμερα στο üριο των 10 γκριβνþν. (Η γκρßβνα, εßναι το εθνικü νüμισμα της Ουκρανßας. Η συναλλαγματικÞ ισοτιμßα δολαρßου – γκρßβνας στις αρχÝς του Ιανουαρßου 2014 Þταν 1:8,2). Τα συναλλαγματικÜ αποθÝματα της ΕθνικÞς ΤρÜπεζας της Ουκρανßας (ΚεντρικÞ ΤρÜπεζα), μειþθηκαν απü τα 17,8 δισεκατομμýρια δολÜρια στα 15 δις. Η εισροÞ ξÝνων κεφαλαßων Ýχει σχεδüν σταματÞσει, αντßθετα, Ýχει αρχßσει μια μαζικÞ εκροÞ κεφαλαßων απü τη χþρα.

 

¶δεια ταμεßα

«Η κατÜσταση του κρατικοý θησαυροφυλακßου στην Ουκρανßα εßναι απελπιστικÞ… Τα ταμεßα εßναι Üδεια! Στο Ενιαßο Δημüσιο Ταμεßο, Ýχουν μεßνει στο λογαριασμü 400.000 δολÜρια (4 εκατομμýρια γκρßβνες), ποσü που δεν εßναι αρκετü για τßποτα», δÞλωσε ο νεοεκλεγεßς πρωθυπουργüς της χþρας ΑρσÝνι Γιατσενιοýκ, μιλþντας την ΠÝμπτη 27.02.14 στη Βερχüβνα ΡÜντα (το ουκρανικü Κοινοβοýλιο). Σýμφωνα με τον ßδιο, το συνολικü εξωτερικü χρÝος της Ουκρανßας ξεπερνÜ τα 130 δισεκατομμýρια δολÜρια. Οι αναλυτÝς της Capital Economics, εκτιμοýν üτι το Κßεβο χρειÜζεται επειγüντως οικονομικÞ βοÞθεια τουλÜχιστον 20 – 25 δισεκατομμυρßων δολαρßων, για να αποφευχθεß η χρεωκοπßα απü την μη εκπλÞρωση των δανειακþν υποχρεþσεων της χþρας στο εξωτερικü.

Η Ευρþπη δεν βιÜζεται καθüλου για να προστρÝξει σε βοÞθεια της δοκιμαζüμενης χþρας. Η ΕυρωπαúκÞ ¸νωση εßχε υποσχεθεß üτι δεν θα εγκαταλεßψει την Ουκρανßα στην τýχη της, μιÜμιση εβδομÜδα πριν, αλλÜ μÝχρι στιγμÞς, οýτε το μÝγεθος, οýτε το χρονοδιÜγραμμα εκταμßευσης της πιθανÞς βοÞθειας δεν Ýχουν ακüμη ανακοινωθεß. Εßναι πολý πιθανüν, η βοÞθεια να αρχßσει να πηγαßνει στο Κßεβο μüνο μετÜ τις προεδρικÝς εκλογÝς του ΜαÀου. Και αυτü εßναι κατανοητü: Η Δýση εßναι Ýτοιμη να διαθÝσει χρηματικοýς πüρους, μüνο υπü την προûπüθεση üτι η νÝα ηγεσßα θα συμφωνÞσει σχετικÜ με τις διαρθρωτικÝς μεταρρυθμßσεις, τις οποßες θεωρεß σαν αναγκαßα προûπüθεση για την ανüρθωση της ουκρανικÞς οικονομßας. ¸τσι, üλοι ελπßζουν προς το παρüν μüνο στο ΔΝΤ, απü το οποßο το Κßεβο αναμÝνει να λÜβει 15 δισεκατομμýρια δολÜρια.

 

ΑπειλÝς για τη Ρωσßα

Οι αναλυτÝς της Fitch προειδοποιοýν, üτι η κρßση μπορεß να χτυπÞσει τüσο την οικονομßα της Ουκρανßας, üσο και αυτÞ της Ρωσßας. Σýμφωνα με τους εμπειρογνþμονες, λüγω του κινδýνου απü την αδυναμßα εξüφλησης των δανεßων που Ýχει πÜρει η Ουκρανßα απü το εξωτερικü, μπορεß να πληγοýν οι ρωσικÝς τρÜπεζες που Ýχουν υποκαταστÞματα και δραστηριοποιοýνται ενεργÜ στη γειτονικÞ χþρα. Τα δÜνεια που Ýχουν χορηγÞσει οι ρωσικÝς τρÜπεζες στην Ουκρανßα, αγγßζουν τα 28 δισεκατομμýρια δολÜρια. Περισσüτερο απü το μισü ποσü, εßναι δÜνεια σε τοπικÝς επιχειρÞσεις, το 25%, Ýχει διατεθεß σε ρþσους και ουκρανοýς επιχειρηματßες οι οποßοι δανεßστηκαν για να αγορÜσουν περιουσιακÜ στοιχεßα στην Ουκρανßα. Για τα δÜνεια αυτÜ, υπÜρχουν τüσο οικονομικοß, üσο και πολιτικοß κßνδυνοι, «συμπεριλαμβανομÝνων, των επιπτþσεων μιας παρατεταμÝνης ýφεσης, της δυνητικÞς απειλÞς της δÝσμευσης/ακινητοποßησης περιουσιακþν στοιχεßων, αλλÜ και των συνεπειþν απü την υποτßμηση του εθνικοý νομßσματος, δεδομÝνου üτι περßπου το 60% των δανεßων, Ýχουν εκδοθεß σε ξÝνο νüμισμα», αναφÝρεται στη Ýκθεση της Fitch.

ΦυσικÜ, οι ρωσικÝς τρÜπεζες Ýχουν προβλÝψει αυτοýς τους πιθανοýς κινδýνους. Τις προÜλλες, ο πρüεδρος της κρατικÞς τρÜπεζας VTB ΑντρÝι Κüστιν, δÞλωσε üτι η τρÜπεζα περιορßζει τις  χορηγÞσεις νÝων δανεßων. Ωστüσο, το μερßδιο των περιουσιακþν στοιχεßων της VTB στην Ουκρανßα στον ενοποιημÝνο κýκλο εργασιþν του ομßλου εßναι μικρü, μüνο το 2-3%. ¼πως σημειþνεται σε δημοσßευμα της εφημερßδας «Vedomosti», που βασßζεται σε αναφορÜ του διαχειριστÞ του ουκρανικοý τηλεφωνικοý κÝντρου εξυπηρÝτησης πελατþν της VTB, οι εταιρεßες και οι ελεýθεροι επαγγελματßες δεν μποροýν πλÝον να πÜρουν δÜνειο. Τα κεφÜλαια εßναι διαθÝσιμα, μüνο σε φυσικÜ πρüσωπα που εßναι σταθεροß πελÜτες της τρÜπεζας.

Ο πρüεδρος της «Sberbank» ΓκÝρμαν Γκρεφ, μετÜ την ολοκλÞρωση της αντιπαρÜθεσης στο ΜαúντÜν, ανακοßνωσε επßσης το μερικü «πÜγωμα» του δανεισμοý στην Ουκρανßα. Αυτü κυρßως ισχýει για τους «τυχαßους» πελÜτες, üπως λÝει το δημοσßευμα του ITAR - TASS. Οι περιορισμοß δεν επηρÝασαν τις μεγÜλες επιχειρÞσεις για τις οποßες Þταν αναγκαßα η χρηματοδüτηση. Ωστüσο, σýμφωνα με την Fitch, η κορυφαßα ρωσικÞ τρÜπεζα εßναι το ßδιο εκτεθειμÝνη στους κινδýνους üπως και οι Üλλες τρÜπεζες.

 

Κßνδυνοι παραμονεýουν παντοý

http://www.fourtounis.gr/Εκτüς απü τις τρÜπεζες, σýμφωνα με τους αναλυτÝς, η αρνητικÞ επßδραση της ουκρανικÞς κρßσης μπορεß να διαπερÜσει βαθμιαßα αρκετοýς τομεßς της ρωσικÞς οικονομßας. Περισσüτερο θα πληγοýν οι παραγωγικÝς επιχειρÞσεις που συνεργÜζονται με ουκρανικÝς εταιρεßες. Σýμφωνα με τον επικεφαλÞς οικονομολüγο της ING Bank Ντμßτρι Πολεβüú, η κρßση θα χτυπÞσει κυρßως τις κατασκευαστικÝς εταιρεßες. Η κατÜσταση, θα επηρεÜσει επßσης τον τομÝα των καταναλωτικþν αγαθþν καθþς και το εμπüριο αγροτικþν προúüντων. «Ωστüσο, τα προβλÞματα που τυχüν προκýψουν απü την Ýλλειψη ουκρανικþν αγροτικþν προúüντων στη  Ρωσßα, μπορεß να επιλυθοýν, εν μÝρει, απü τη Λευκορωσßα», σημεßωσε ο εμπειρογνþμονας, υπενθυμßζοντας üτι στο παρελθüν λüγω των περιορισμþν των εισαγωγþν εμπορευμÜτων απü την Ουκρανßα, τη ζημιÜ, την υπÝστη κυρßως η ουκρανικÞ και üχι η ρωσικÞ πλευρÜ. Εκτüς αυτοý, εßπε, η πολιτικÞ προχωρÜ με τους δικοýς της ρυθμοýς, ενþ το «επιχειρεßν» καταλαβαßνει üτι πρÝπει να υπÜρξει συνεννüηση.

¼σον αφορÜ τον τομÝα του πετρελαßου και του φυσικοý αερßου, για τον οποßο εßναι πολý σημαντικü να συνεχιστεß η συνεργασßα με την Ουκρανßα, τυχüν επιπλοκÝς στην οικονομικο-πολιτικÞ κατÜσταση θα φÝρουν σε δýσκολη θÝση και πÜλι το Κßεβο. ¼πως ανακοßνωσε την περασμÝνη εβδομÜδα, ο εκτελþν χρÝη υπουργοý ΕνÝργειας και Βιομηχανßας ¶νθρακα ΕντουÜρντ Σταβßτσκι, η Ουκρανßα βρßσκεται σε διαπραγματεýσεις με τη Ρωσßα για τη διατÞρηση της Ýκπτωσης επß των τιμþν φυσικοý αερßου που παραχωρÞθηκε στο πρþτο τρßμηνο του Ýτους και για το δεýτερο τρßμηνο, καθþς και για τη ρýθμιση των προβλημÜτων που αφοροýν στις πληρωμÝς για το φυσικü αÝριο.

 

Το ροýβλι χÜνει αξßα 

Η Ουκρανßα εßναι Ýνας βασικüς εμπορικüς εταßρος της Ρωσßας, Ýτσι, η υποτßμηση του εθνικοý της νομßσματος, μπορεß να επηρεÜσει αρνητικÜ τη συναλλαγματικÞ ισοτιμßα του ρουβλßου, λÝει ο επικεφαλÞς οικονομολüγος της «Deutsche Bank - Russia», ΓιαροσλÜβ Λισοβüλικ. Για το λüγο αυτü, η αδυναμßα της ουκρανικÞς οικονομßας μπορεß να επιβραδýνει την ανÜπτυξη του ΑΕΠ της Ρωσßας.

ΥπÜρχει λýση;

ΠαρÜ τους κινδýνους για την οικονομßα της, η Ρωσßα δεν βιÜζεται και αυτÞ τüσο πολý να σþσει το γεßτονα της. Σýμφωνα με το ρþσο υπουργü Οικονομικþν Αντüν ΣιλουÜνοφ, η Μüσχα πÜγωσε τη διÜθεση των 12 δισεκατομμυρßων δολαρßων απü τα 15 δις. που εßχε υποσχεθεß στο Κßεβο νωρßτερα. ΜÝρος αυτοý του ποσοý, 3 δισ. δολÜρια, η Μüσχα τα Ýχει Þδη επενδýσει σε κρατικÜ ομüλογα της Ουκρανßας. Σýμφωνα με τον κ. Πολεβüú, σε περßπτωση κινδýνου χρεωκοπßας της Ουκρανßας το  σενÜριο που θα παßξει αφορÜ στην αναδιÜρθρωση των χρεþν, κÜτι που φυσικÜ δεν συμφÝρει τη Ρωσßα. Ωστüσο, οι κßνδυνοι για το κρÜτος και τους ρþσους επενδυτÝς δεν εßναι υπερβολικοß, δεδομÝνου üτι πÜνω απü το 80% των τßτλων του ουκρανικοý Δημοσßου (κρατικÜ ομüλογα), ανÞκουν σε επενδυτÝς απü τις ΗΠΑ.