Ç ÅëëÜäá Ýêáíå âïõôéÜ êáé óôïí ðáãêüóìéï äåßêôç åõôõ÷ßáò

Βασßλης Φουρτοýνης, δÜσκαλος

ÄåõôÝñá 9 Óåðôåìâñßïõ 2013

Πριν απü λßγες μÝρες σας εßχαμε παρουσιÜσει τη θÝση της ΕλλÜδας στον παγκüσμιο πßνακα ανταγωνιστικüτητας. Τþρα κρßναμε σκüπιμο να σας παρουσιÜσουμε τη θÝση της χþρας μας, που τη μαστßζει η κρßση, στον πÜγκüσμιο πßνακα ευτυχßας. Σε αυτü τον πßνακα η  ΕλλÜδα βρßσκεται λßγο πιο πÜνω απü την μÝση της παγκüσμιας κατÜταξης ευτυχßας, καταλαμβÜνοντας την 70η θÝση μεταξý 156 χωρþν για την περßοδο 2010 – 2012. Αξιοσημεßωτο εßναι το γεγονüς üτι μαζß με την Αßγυπτο αποτελοýν τις χþρες με τη μεγαλýτερη παγκοσμßως υποχþρηση του δεßκτη ευτυχßας μεταξý των περιüδων 2005-2007 (προ κρßσης) και 2010-2012 (κρßση), σýμφωνα με την «¸κθεση Παγκüσμιας Ευτυχßας 2013» που συνÝταξε ο οργανισμüς βιþσιμης ανÜπτυξης SDSN (Sustainable Development Solutions Network) για λογαριασμü των ΗνωμÝνων Εθνþν, ενüψει της γενικÞς συνÝλευσης του ΟΗΕ σε δýο εβδομÜδες.

 

Η Αßγυπτος και η ΕλλÜδα Ýχασαν την ευτυχßα τους

Σε καμßα Üλλη χþρα του κüσμου, πλην της Αιγýπτου, δε καταγρÜφηκε μεγαλýτερη μεßωση της ευτυχßας σε σχÝση με τα προ κρßσης χρüνια. Η ΕλλÜδα, σýμφωνα με την Ýκθεση, εμφανßζει -μετÜ την Αßγυπτο- τη δεýτερη μεγαλýτερη παγκοσμßως υποχþρηση του δεßκτη ευτυχßας μεταξý των περιüδων 2005 - 2007 (προ κρßσης) και 2010 - 2012 (κρßση), ενþ η Ισπανßα την Ýκτη μεγαλýτερη μεßωση, η Ιταλßα την üγδοη και η Πορτογαλßα την 12η. ΒλÝπουμε λοιπüν üτι η ευτυχßα των ανθρþπων χÜνεται üπου χτυπÜει η κρßση.

Με δεδομÝνο üτι ο μÝσος παγκüσμιος δεßκτης ευτυχßας εßναι 5,1 (με θεωρητικü Üριστα το 10), η ΕλλÜδα με δεßκτη 5,4 βρßσκεται ελαφρþς υψηλüτερα απü τον μÝσο üρο, ενþ η πιο ευτυχισμÝνη στον κüσμο χþρα, τη Δανßα, με «σκορ» 7,7.

 

Η ΕλλÜδα και οι γεßτονÝς της

Συγκρßνοντας την ΕλλÜδα με τις γειτονικÝς χþρες θα δοýμε üτι η χþρα μας που εßναι στην 70η θÝση Ýχει πιο κÜτω την Τουρκßα (77η), το Μαυροβοýνιο (80η), Πορτογαλßα (85η), Ρουμανßα (90η), Σερβια (106η), Βοσνßα Ερζεγοβßνη (107η) και Βουλγαρßα (144η),  και πιο ευτυχισμÝνες εßναι η Κýπρος (34η), Ιταλßα (45η), Κροατßα (58η) και η Αλβανßα (62η)

 

Η ευτυχßα στη Ευρþπη

ΜετÜ την πρþτη στην παγκüσμια κατÜταξη Δανßα, ακολουθοýν η Νορβηγßα, η Ελβετßα, η Ολλανδßα και η Σουηδßα, αναδεικνýοντας Ýτσι σε μια ακüμη παγκüσμια κατÜταξη -και στην ευτυχßα εν προκειμÝνω- την πρωτοκαθεδρßα των βορειοευρωπαúκþν χωρþν και ειδικüτερα των σκανδιναβικþν.

Στην Ευρþπη, η μεγαλýτερη μεßωση ευτυχßας καταγρÜφηκε στις τÝσσερις χþρες που επλÞγησαν περισσüτερο απü την κρßση, δηλαδÞ την ΕλλÜδα, την Πορτογαλßα, την Ισπανßα και την Ιταλßα. Απü τις χþρες της ευρωζþνης, η Πορτογαλßα βρßσκεται σε χαμηλüτερο επßπεδο ευτυχßας απü την ΕλλÜδα (85η).

Η Ýκθεση υπογραμμßζει πως οι μειþσεις της ευτυχßας δεßχνουν πüσο μεγÜλη επßπτωση Ýχει μια αντικειμενικÞ οικονομικÞ κρßση (ýφεση, ανεργßα κ.α.) πÜνω στην υποκειμενικÞ ψυχολογικÞ κατÜσταση των ανθρþπων, πολý μεγαλýτερη απü ü,τι θα περßμενε κανεßς με βÜση απλþς τα μειωμÝνα εισοδÞματα των πολιτþν. Ιδßως, üπως τονßζεται, το φÜσμα της πραγματικÞς Þ της επικεßμενης ανεργßας εßναι αυτü που πÜνω απü üλα υποσκÜπτει την ευτυχßα των ανθρþπων. Δεν εßναι Ýτσι τυχαßο, üπως αναφÝρεται, üτι στην ΕλλÜδα περισσüτερο απü κÜθε Üλλη ευρωπαúκÞ χþρα παρατηρεßται αýξηση των αρνητικþν και μεßωση των θετικþν συναισθημÜτων μεταξý των πολιτþν.

 

¸κθεση επιστημονικÞς σýνθεσης

Η Ýκθεση -εßναι η δεýτερη στη σειρÜ μετÜ την αντßστοιχη περυσινÞ- αποτελεß προúüν συνεργασßας ψυχολüγων, οικονομολüγων, στατιστικþν αναλυτþν και Üλλων επιστημüνων και καλεß τις κυβερνÞσεις του πλανÞτη να καταστÞσουν την ευτυχßα μÝτρο-κλειδß της προüδου και ποιοτικü στüχο της οικονομικÞς και κοινωνικÞς ανÜπτυξης, πÝρα απü τις εδþ και δεκαετßες κυρßαρχες ποσοτικÝς παραμÝτρους üπως το ΑκαθÜριστο Εθνικü Προúüν (ΑΕΠ). ΕπικεφαλÞς για τη σýνταξη της Ýκθεσης εßναι τρεις κορυφαßοι επιστÞμονες: ο καθηγητÞς λüρδος Ρßτσαρντ ΛÝúαρντ (ΣχολÞ Οικονομικþν Λονδßνου), ο καθηγητÞς ΤζÝφρι Ζακς (πανεπιστÞμιο Κολοýμπια ΗΠΑ) και ο καθηγητÞς Τζον ΧÝλιγουελ (πανεπιστÞμιο ΒρετανικÞς Κολομβßας ΚαναδÜ).

Η Ýκθεση υπογραμμßζει πως αποτελεß πλÝον αυξανüμενη απαßτηση διεθνþς οι ακολουθοýμενες πολιτικÝς να ευθυγραμμßζονται με ü,τι εßναι πραγματικÜ σημαντικü για τους ανθρþπους και την ευτυχßα τους. Ως κατ' εξοχÞν σημαντικοß παρÜγοντες για την ευημερßα και ευτυχßα των πολιτþν κρßνονται το πραγματικü (και üχι το ονομαστικü) ΑΕΠ ανÜ κεφαλÞ, το προσδüκιμο υγιοýς ζωÞς, η ýπαρξη κοντινþν ανθρþπων για ψυχολογικü και πρακτικü στÞριγμα, η ελευθερßα επιλογþν, η Ýλλειψη διαφθορÜς και η γενναιοδωρßα. Πρωτßστως, üμως, η ψυχικÞ - νοητικÞ υγεßα θεωρεßται ο σημαντικüτερος παρÜγων που καθορßζει αν Ýνας Üνθρωπος εßναι ευτυχισμÝνος Þ üχι, αν και, üπως επισημαßνεται η κατÜθλιψη, οι διαταραχÝς Üγχους, οι ψυχþσεις και Üλλες παθÞσεις Ýχουν «αγκαλιÜσει» την ανθρωπüτητα.

Η Ýκθεση επισημαßνει πως ο βαθμüς ευτυχßας κυμαßνεται διαχρονικÜ, με μερικÝς χþρες να κερδßζουν Ýδαφος και Üλλες να χÜνουν, ανÜλογα με τις συγκυρßες κατÜ τα τελευταßα πÝντε χρüνια (ιδßως λüγω της οικονομικÞς κρßσης). ΠÜντως εßναι ορατÞ μια τÜση παγκüσμιας σýγκλισης, καθþς σταδιακÜ περιοχÝς üπως η υποσαχÜρια ΑφρικÞ και η ΛατινικÞ ΑμερικÞ δηλþνουν υψηλüτερο επßπεδο ευτυχßας, ενþ αντßθετα οι πλουσιüτερες βιομηχανικÝς χþρες χαμηλüτερο επßπεδο. ΣυνολικÜ, μεταξý 2007 - 2012 εκτιμÜται üτι η παγκüσμια ευτυχßα αυξÞθηκε οριακÜ κατÜ 0,5%.

Η Ýκθεση τονßζει πüσο επωφελεßς εßναι οι «παρενÝργειες» της ευτυχßας, καθþς οι πιο ευτυχισμÝνοι Üνθρωποι ζουν περισσüτερα και πιο υγιÞ χρüνια, εßναι πιο παραγωγικοß, κερδßζουν περισσüτερα χρÞματα και εßναι καλýτεροι πολßτες στην κοινωνßα.

 

Δεßτε ολüκληρη την Ýκθεση στα αγγλικÜ πατþντας ΕΔΩ