Ñåêüñ êáèßæçóçò óå ÁèÞíá, ËÜñéóá, Êïñéíèéáêü

Βασßλης Φουρτοýνης, δÜσκαλος

Ôñßôç 16 Áðñéëßïõ 2013

http://4.bp.blogspot.com/_HkkJKGa-ZX8/TUGFK6hIMSI/AAAAAAAAAio/bDH06Tt71Gw/s1600/ERS-2+satellite.jpgΗ χþρα μας βρßσκεται Üλλοτε στα «πÜνω» της και Üλλοτε στα «κÜτω» της - üχι μεταφορικÜ, αλλÜ κυριολεκτικÜ! ΟρισμÝνες περιοχÝς της ΕλλÜδας βυθßζονται και Üλλες ανυψþνονται στο πÝρασμα του χρüνου, σýμφωνα με τις παρατηρÞσεις δορυφüρων απü το διÜστημα, üπως ανακοßνωσε ο Ευρωπαúκüς Οργανισμüς ΔιαστÞματος (ESA).

Χρησιμοποιþντας δεδομÝνα ραντÜρ που συνÝλλεξαν οι δορυφüροι ERS-1 και ERS-2, Ýνα νÝο πρüγραμμα επεξεργασßας, με την ονομασßα "Wide Area Processor" (WAP), κατÝγραψε τη διαχρονικÞ παραμüρφωση του εδÜφους στη διÜρκεια περισσüτερων απü δÝκα ετþν, διαπιστþνοντας, üτι ορισμÝνες περιοχÝς της ΕλλÜδας βυθßζονται κατÜ περßπου 10 χιλιοστÜ ανÜ Ýτος.

ΥψηλÞ καθßζηση, μεταξý Üλλων, ανιχνεýθηκε στην ΑθÞνα, στη ΛÜρισα και γýρω απü τον Κορινθιακü κüλπο. Τüσο καθßζηση üσο και ανýψωση, εντοπßστηκαν μÝσα και γýρω απü την πüλη της Θεσσαλονßκης, üπου οι τÜσεις παραμüρφωσης Þσαν ανÜμικτες.

Ο νÝος ευρωπαúκüς επεξεργαστÞς δεδομÝνων δημιουργεß χÜρτες της παραμüρφωσης της Γης, απü τα δορυφορικÜ δεδομÝνα των ραντÜρ, με περισσüτερη ακρßβεια απü ποτÝ. Αυτοß οι χÜρτες μποροýν να χρησιμοποιηθοýν για την ανßχνευση και την παρακολοýθηση των γεωλογικþν φαινομÝνων.

¼πως τονßζει η ESA, η γη κÜτω απü τα πüδια μας δεν εßναι πÜντα σταθερÞ. Σε ορισμÝνες περιοχÝς, το Ýδαφος βυθßζεται Þ υποχωρεß, λüγω της εξüρυξης μεταλλευμÜτων, των σεισμþν και της εξüρυξης φυσικοý αερßου, μεταξý Üλλων παραγüντων. ΥπÜρχουν επßσης περιοχÝς που υφßστανται ανýψωση, η οποßα μπορεß να προκαλεßται απü την υπüγεια διüγκωση των ηφαιστεßων Þ απü τη σýγκρουση μεταξý των τεκτονικþν πλακþν.

Η μÝτρηση αυτþν των γεωμορφολογικþν αλλαγþν δεν εßναι πÜντα εýκολη, ειδικÜ üταν αυτÝς συμβαßνουν σε μÝρη που δεν εßναι εýκολα προσβÜσιμα. ¼μως τα ραντÜρ των δορυφüρων που ασχολοýνται με την παρατÞρηση της Γης, μποροýν απü ψηλÜ να χαρτογραφÞσουν αυτÝς τις αλλαγÝς με ακρßβεια χιλιοστοý. Για να το επιτýχει αυτü, ο WAP εφαρμüζει μια τεχνικÞ της συμβολομετρßας. Με το συνδυασμü εικüνων που αποκτÞθηκαν με την πÜροδο του χρüνου, εßναι δυνατü να εκτιμηθοýν οι παραμορφþσεις του εδÜφους με μεγÜλη ακρßβεια.

Το επüμενο βÞμα θα εßναι να εφαρμοστεß η ανÜλυση του WAP σε ολüκληρη την ευρωπαúκÞ Þπειρο. ΕπιπλÝον, ο WAP Ýχει σχεδιαστεß για να επεξεργÜζεται τα δεδομÝνα απü διÜφορους αισθητÞρες, Ýτσι þστε να μποροýν επßσης να χρησιμοποιηθοýν οι πληροφορßες και απü Üλλους δορυφüρους (Envisat, ALOS, TerraSAR-Χ και τον μελλοντικü Sentinel-1).

Οι νÝες αυτÝς δυνατüτητες θα επιτρÝψουν τη συγκÝντρωση πολýτιμων γεω-πληροφοριþν για την, απü το διÜστημα, παρακολοýθηση των σεισμικþν κινδýνων, των ηφαιστεßων, των πεδινþν παρÜκτιων καθιζÞσεων, της Üμυνας κατÜ των πλημμυρþν και των υδρογεωλογικþν κινδýνων üπως οι κατολισθÞσεις.

Ο βελτιωμÝνος WAP αναπτýχθηκε απü το Γερμανικü ΚÝντρο ΑεροδιαστημικÞς (DLR) στο πλαßσιο του Ýργου της ESA «GSE Terrafirma».