ÓÞìåñá Ýêáíá ôï ôåëåõôáßï ìïõ ìÜèçìá. áëëÜ ïé êõâåñíþíôåò äåí Ý÷ïõí êáôáëÜâåé ôßðïôá

Βασßλης Φουρτοýνης, δÜσκαλος

ÊõñéáêÞ 13 Éáíïõáñßïõ 2013

http://trenomag.files.wordpress.com/2013/01/act.pngΜε ανοικτÞ επιστολÞ προς τον υπουργü Παιδεßας Ýνας Ισπανüς δÜσκαλος μετÜ απü 35 χρüνια δουλειÜς αποχαιρετÜ τις αßθουσες διδασκαλßας. ¼πως «ομολογεß» ο ßδιος «ποτÝ δεν επιθýμησα να εßμαι ανταγωνιστικüς, αλλÜ κατÜλληλος, δεν προσπÜθησα να εßμαι ο καλýτερος αλλÜ καλýτερος, για να επιτýχω αυτü που κατÜ βÜθος üλοι αναζητοýν περισσüτερο απü χρηματικÝς ανταμοιβÝς Þ βραβεßα και διακρßσεις, την ικανοποßηση να μποροýμε να κÜνουμε αυτü που μας ικανοποιεß, μας αρÝσει, μας κÜνει να αισθανüμαστε χρÞσιμοι και σημαντικοß»

 

Ακολουθεß η ανοικτÞ επιστολÞ του Carlos Pulido Bordallo

ΜετÜ απü περισσüτερα απü 35 χρüνια υπηρεσßας στη δημüσια εκπαßδευση, σÞμερα Ýκανα το τελευταßο μου μÜθημα. Συνταξιοδοτοýμαι. Δεν εßχα σκοπü να το κÜνω, αλλÜ με αναγκÜζουν οι καταστÜσεις, ας το ποýμε Ýτσι. Θα μποροýσα να πω üτι η αιτßα εßστε εσεßς, αλλÜ θα Þταν αρκετÜ απλü και επιπλÝον θα βρßσκατε αρκετοýς λüγους για να δικαιολογηθεßτε, καθþς δεν αντιλαμβÜνεστε καθüλου üσα συμβαßνουν στο χþρο της εκπαßδευσης. Εßστε εσεßς που υποβÜλλετε τη δημüσια εκπαßδευση σε μßα σταδιακÞ υποβÜθμιση και οδηγεßτε τους εκπαιδευτικοýς στο να υιοθετÞσουν αμυντικÞ στÜση, κÜτι που δεν θα εßχε νüημα σε μßα χþρα που πßστευε üτι στην εκπαßδευση βρßσκεται το μÝλλον των πολιτþν της και üχι οι μελλοντικοß καταναλωτÝς.

¸κανα το τελευταßο μου μÜθημα και Þδη μου λεßπουν οι μαθητÝς μου και οι συνÜδελφοß μου. ΑνÜμεσα στις ευκαιρßες που μου δüθηκαν ξεκινþντας τον εργασιακü μου βßο διÜλεξα αυτÞ που Þταν πιο κοντÜ στις επιθυμßες μου και τα üνειρα που εßχα üντας νÝος. ΒρÝθηκα σε Ýναν κüσμο üπου η συνεργασßα μου προκαλοýσε μεγαλýτερη ικανοποßηση απü τον ανταγωνισμü. Ομολογþ üτι ποτÝ δεν επιθýμησα να εßμαι ανταγωνιστικüς, αλλÜ κατÜλληλος, δεν προσπÜθησα να εßμαι ο καλýτερος αλλÜ καλýτερος, για να επιτýχω αυτü που κατÜ βÜθος üλοι αναζητοýν περισσüτερο απü χρηματικÝς ανταμοιβÝς Þ βραβεßα και διακρßσεις, την ικανοποßηση να μποροýμε να κÜνουμε αυτü που μας ικανοποιεß, μας αρÝσει, μας κÜνει να αισθανüμαστε χρÞσιμοι και σημαντικοß. Δεν νιþθω ντροπÞ επειδÞ Þμουν δÜσκαλος Þ δημüσιος υπÜλληλος, το αντßθετο, αισθÜνομαι υπερÞφανος. ΑυτÞ η υπερηφÜνεια, κα Figar, δεν οφεßλεται στα προνüμια στα οποßα αναφÝρεται κÜποιος συνεργÜτης σας στην κυβÝρνηση. Πριν Ýνα χρüνο, üταν προκαλÝσατε τις μεγαλýτερες περικοπÝς που υπÝστη η δημüσια εκπαßδευση της Μαδρßτης, ο κος Beteta δÞλωσε üτι Þταν μßα προσπÜθεια να μπει Ýνα τÝλος στα προνüμια, üτι δουλεýουμε λßγο, üτι οφεßλουμε να αποδεχτοýμε τις περικοπÝς για το συμφÝρον των υπολοßπων, κλπ.

 

Δεν αντιλαμβÜνεστε τßποτα.

Το μεγαλýτερο προνüμιο ενüς δασκÜλου εßναι που επικοινωνεß με τους μαθητÝς του, τους μεταφÝρει τον πολιτισμü του, τους δßνει το καλýτερο εαυτü του, υπηρετεß με εντιμüτητα Ýνα απü τα παλαιüτερα επαγγÝλματα του κüσμου. Η στιγμÞ που Ýνα ανθρωποειδÝς προσπÜθησε να εκπαιδεýσει Ýνα Üλλο, να του μεταδþσει πολιτισμü αποτελεß το σημεßο καμπÞς για την εξÝλιξÞ στο ανθρþπινο εßδος. Εσεßς δεν το βλÝπετε Ýτσι. Δε γνωρßζετε και, πρÜγμα που εßναι και το χειρüτερο, δε μπορεßτε να το αντιληφθεßτε, αυτü που αισθÜνεται ο δÜσκαλος üταν κÜποιοι μαθητÝς συνεχßζουν να σχολιÜζουν το θÝμα που συζÞτησαν στην τÜξη μετÜ τη λÞξη του μαθÞματος, επειδÞ τους Ýχει διεγεßρει το ενδιαφÝρον. Δεν αντιλαμβÜνεστε την αßσθηση που προκαλεß σε Ýνα δÜσκαλο η ερευνητικÞ ματιÜ ενüς μαθητÞ που σκÝφτεται και προσπαθεß να καταλÜβει αυτü που του Ýχει παρουσιαστεß, που ανακαλýπτει απü μüνος του κÜτι σχετικü με τον ßδιο Þ με τον κüσμο που τον περιβÜλλει.

ΜιλÜτε μüνο για τον πολιτισμü της προσπÜθειας: θα Þταν πιο χρÞσιμο να προσπαθοýσατε περισσüτερο για τον πολιτισμü! Σας απασχολεß μüνο να επιλÝγετε μαθητÝς για την επßτευξη του πολý παρÜξενου για μÝνα στüχου που λÝγεται ‘αριστεßα’. Η αριστεßα σας μου θυμßζει Üλλες εποχÝς, ελπßζω οριστικÜ περασμÝνες. Επιθυμεßτε να επιλÝγετε Üριστους ανταγωνιστικοýς ηγÝτες που θα καταφÝρουν να αποσπÜσουν απü τις θυσßες των Üλλων πολιτþν την απαραßτητη αποδοτικüτητα þστε η χþρα να γßνεται συνÝχεια περισσüτερο ανταγωνιστικÞ σε αυτÞ την βÜρβαρη οικονομßα της αγορÜς. Υποκρßνεστε üτι προετοιμÜζετε τους πολßτες για την αγορÜ και üχι για τη ζωÞ. Δε σας ενδιαφÝρει τßποτα περισσüτερο απü το να τους ταξινομÞσετε με διαδικασßες επιλογÞς και να τους προσφÝρετε στην αγορÜ για να αποδþσουν το μÝγιστο κÝρδος. Θα εßναι πολý λßγοι αυτοß που θα ξεχωρßσουν, ‘οι Üριστοι’, κÜποιοι περισσüτεροι που θα χειρßζονται τα μÝσα παραγωγÞς και θα αποτελÝσουν μßα μεσαßα τÜξη και η πλειοψηφßα θα αποτελÝσει το εργατικü χÝρι που θα γßνεται περισσüτερο ανταγωνιστικü üσο περισσüτερο χειραγωγημÝνο εßναι. Με τÝτοιους στüχους οι οικονομικοß οργανισμοß, και üχι οι πολιτισμικοß, δημοσιεýουν στοιχεßα, üπως αυτÜ της PISA και τα χρησιμοποιοýν για να κατατÜξουν τις χþρες με κριτÞρια κÜποιους εκπαιδευτικοýς στüχους που Ýχουν διατυπþσει βÜσει των συμφερüντων τους. Κι εσεßς με τη σειρÜ σας χρησιμοποιεßτε αυτÜ τα στοιχεßα για να επιτεθεßτε σε Ýνα σýστημα που εκτüς των Üλλων Ýχει μορφþσει την καλýτερη γενιÜ στην ιστορßα της Ισπανßας, ικανÞ να στελεχþσει οποιοδÞποτε τομÝα, ακüμα και θÝσεις σχετικÝς με την οικονομßα: την εργασßα και τη δημιουργικüτητα. Πολλοß πτυχιοýχοι εßναι αναγκασμÝνοι να μεταναστεýσουν σε Üλλες χþρες. Δεν σας ενδιαφÝρουν πολßτες μορφωμÝνοι και με κριτικÞ σκÝψη, αλλÜ αποτελεσματικοß υπÜλληλοι. Η παιδεßα εßναι δικαßωμα και üχι επÝνδυση. ΑλλÜ αυτü εσεßς δεν το καταλαβαßνετε.

Οι Üνισες ευκαιρßες αρχßζουν απü τον τüπο και την οικογÝνεια στην οποßα κÜποιος γεννιÝται. Εßναι πολý δýσκολο οι Ýφηβοι που προÝρχονται απü χαμηλÜ κοινωνικÜ στρþματα να επιτýχουν υψηλοýς στüχους, καθþς το σημεßο αφετηρßας τους βρßσκεται πολý μακριÜ απü αυτοýς. Γι αυτü εßναι απαραßτητο να καταβÜλουμε τη μεγαλýτερη προσπÜθεια προς χÜρη της ισορροπßας και üχι της επιλογÞς.

ΥπÜρχουν και Üλλοι στοιχεßα που δεν αξιολογοýνται απü τις ανταγωνιστικÝς διαδικασßες. ¸χετε ασχοληθεß με τη δουλειÜ που γßνεται στα δημüσια σχολεßα και που αφορÜ στην ενσωμÜτωση μεγÜλου ποσοστοý των μεταναστþν που φτÜνουν στη χþρα μας; Γνωρßζετε üτι περισσüτερο απü το 90ο/ο του πληθυσμοý του περιθωρßου βγαßνει απü αυτü χÜρη στην προσπÜθεια πολλþν δασκÜλων που με επßμονη δουλειÜ, σχεδüν χωρßς καμιÜ υποστÞριξη Þ αναγνþριση, εξομαλýνουν την αντßθεση μεταξý των δικαιωμÜτων üσων εßναι περισσüτερο ενταγμÝνοι και üσων προσπαθοýν να ενταχθοýν; Γνωρßζετε πüσο δýσκολο εßναι να κατορθþσεις να δþσεις ελπßδα σε νÝους που προÝρχονται απü καταστÜσεις που θα σας προκαλοýσαν τρüμο αν τις γνωρßζατε; Γνωρßζετε την κατÜσταση στην περιφÝρεια των μεγÜλων πüλεων üπου η μüνη ελπßδα για τους νÝους για να ξεφýγουν απü τη μιζÝρια εßναι το πολιτιστικü κÝντρο της γειτονιÜς τους;

Τα δημüσια σχολεßα Þταν κÝντρα πολιτισμοý με δασκÜλους που διÝτρεχαν üλες τις περιοχÝς της παγκüσμιας γνþσης.

Αν υποθÝσουμε üτι επιθυμεßτε να μετατρÝψετε το ΠανεπιστÞμιο σε χþρο παροχÞς εξειδικευμÝνης εκπαßδευσης για την απüκτηση δεξιοτÞτων απαραßτητων για την αγορÜ και τα σχολεßα της δευτεροβÜθμιας σε οργανισμοýς επιλογÞς προσωπικοý, ποý θα εκχωρÞσετε το δικαßωμα της παροχÞς ουσιαστικÞς, σφαιρικÞς μüρφωσης για üλους τους πολßτες; ΕπαναλαμβÜνω, η μüρφωση εßναι δικαßωμα και üχι επÝνδυση. ¸χει πει Ýνας ποιητÞς και δÜσκαλος üτι ‘κÜθε ανüητος μπερδεýει την αξßα με την τιμÞ’.

ΠρÜγματι οι δÜσκαλοι εßμαστε προνομιοýχοι, νιþθουμε πιο ευτυχισμÝνοι με το να μοιραζüμαστε απü το να ανταγωνιζüμαστε. ΑλλÜ εσεßς ποτÝ δε θα καταλÜβετε Üλλο κßνητρο απü τον ανταγωνισμü και την οικονομικÞ αποτελεσματικüτητα και οýτε που θα σκεφτεßτε üτι υπÜρχουν Üνθρωποι που οι επιθυμßες τους και τα κßνητρÜ τους εßναι διαφορετικÜ απü τα δικÜ σας.

Δε θα αποφÜσιζα να συνταξιοδοτηθþ αν τα πρÜγματα Þταν üπως πριν απü κÜποια χρüνια. Αισθανüμουν πια φüβο üτι θα χÜσω το κÝφι μου και üτι θα εξαντληθþ μÝχρι να απαρνηθþ το επÜγγελμα που με Ýκανε τüσο ευτυχισμÝνο. Δε φεýγω επειδÞ θÝλω να αφÞσω τους αγαπημÝνους μου μαθητÝς Þ τους συναδÝλφους μου με τους οποßους απολαμβÜνουμε αμοιβαßα εκτßμηση. Καταλαβαßνετε üτι κÜποιος επιδιþκει πρωτßστως το συναßσθημα απü το προνüμιο; Εσεßς μας υποτιμÜτε διαρκþς και εßναι δýσκολο να αντÝξουμε αυτü που θα φÝρει η ‘ανταγωνιστικüτητÜ’ σας.

ΣÞμερα εßπα στους μαθητÝς μου üτι υπÜρχει η πιθανüτητα να τους πÜρουν τα χρÞματα Þ τα καταναλωτικÜ αγαθÜ, αλλÜ ποτÝ δε θα μπορÝσουν να τους κλÝψουν τη γνþση, την κουλτοýρα τους, οýτε και να τους τις περικüψουν. Τους ενθÜρρυνα να εμπλουτßσουν τις γνþσεις τους. Τους ευχÞθηκα καλÞ επιτυχßα για να επιτýχουν να εργαστοýν Þ να αναπτýξουν Ýνα επÜγγελμα που τους ευχαριστεß και τους κÜνει περισσüτερο ευτυχεßς. Να εργÜζονται και να συνεργÜζονται με ευγενÞ Üμιλλα και üχι ανταγωνιστικÜ. Τüτε θα απολαýσουν περισσüτερα και θα αποζημιωθοýν καλýτερα, üπως Ýχω διαπιστþσει επικοινωνþντας με δýο γενιÝς πολιτþν, που Þταν μαθητÝς μου.

ΣÞμερα Ýκανα το τελευταßο μου μÜθημα, αλλÜ φοβÜμαι üτι εσεßς δεν Ýχετε καταλÜβει τßποτα.

 

Carlos Pulido Bordallo (Profesor I.E.S. Celestino Mutis)

Μαδρßτη, 28-11-2012