Ο ΜΑΣΓΑΛΟΤΟΡΝΟΣ ΤΟΥ ΚΟΡΥΦΑΣΙΟΥ

Στο χωριό μας το Κορυφάσιο υπάρχει μια ξεχωριστή βιοτεχνία. Είναι η βιοτεχνία του Δημήτρη Σταθόπουλου. Ο Δημήτρης εδώ και πολλά χρόνια είναι μηχανουργός και ασχολείται αποκλειστικά με το μασγαλότορνο.

Τι είναι ο μασγαλότορνος;

Ο μασγαλότορνος είναι ένα είδος τόρνου που τον χρησιμοποιούμε για να κάνουμε εξέλαση κάποιου μετάλλου και να δημιουργήσουμε κάποιο αντικείμενο όπως κανάτι, κούπα, μεταλλική μπάλα κ.λ.π. Μοιάζει κατά κάποιο τρόπο με τον ξυλότορνο, γιατί και στους δυο πρέπει ο χειριστής του να κρατά και να χειρίζεται με τα χέρια του και μόνο το κοπτικό εργαλείο ή το εργαλείο λείανσης Άρα και ο μασγαλότορνος και ο ξυλότορνος είναι και τα δυο εργαλεία καλλιτεχνικής δημιουργίας.

Επιπλέον το σημαντικό για το μασγαλότορνο είναι ότι δεν υπάρχει σχολή στην οποία να εκπαιδευτεί κάποιος. Για να εκπαιδευτεί κάποιος στο χειρισμό του θα πρέπει να διδαχτεί από κάποιον μάστορα όπως είναι ο Δημήτρης. Στο σημείο αυτό να τονίσουμε ότι σε όλη την Πελοπόννησο δεν υπάρχει καμιά άλλη τέτοιου είδους βιοτεχνία. Άρα στο επάγγελμα αυτό μπορούν να εκπαιδευτούν μόνο παιδιά από τη γύρω περιοχή του Κορυφασίου

Για την εργασία ο τεχνίτης πρέπει να ακολουθήσει υποχρεωτικά δύο στάδια: την κατασκευή του καλουπιού και την παραγωγή των αντικειμένων με την εξέλαση του μετάλλου.

1. Κατασκευή καλουπιού

Το καλούπι κατασκευάζεται από συμπαγές κομμάτι χάλυβα (ατσαλιού). Δουλεύεται αρχικά σε κανονικό τόρνο και στη συνέχεια παίρνει την τελική του μορφή είτε με τρόχισμα είτε με γυάλισμα είτε με οποιονδήποτε άλλον τρόπο γνωρίζει καλά ο τεχνίτης, που κατασκευάζει το καλούπι.

Η κατασκευή του καλουπιού πάνω το οποίο θα γίνει η εξέλαση του μετάλλου είναι το άλφα και το ωμέγα της όλης διαδικασίας και παίρνει πολύ χρόνο. Είναι καθαρά καλλιτεχνική δημιουργία, γιατί παίρνεις ένα κομμάτι χάλυβα και του δίνεις μια συγκεκριμένη μορφή.

2. Εξέλαση των μετάλλων

Τοποθετούμε το καλούπι στο μασγαλότορνο και μπροστά από αυτό στερεώνουμε ένα κυκλικό κομμάτι μετάλλου από το οποίο θέλουμε να δημιουργήσουμε το συγκεκριμένο αντικείμενο. Αρχίζει να περιστρέφεται το κυκλικό κομμάτι και το μέταλλο πιέζεται από τα ειδικά μπαστούνια που έχει ο τεχνίτης και σιγά - σιγά μορφοποιείται λόγω της θερμοκρασίας που αναπτύσσεται από την τριβή του μετάλλου με το εργαλείο. Μόλις ολοκληρωθεί το αντικείμενο αφαιρείται και γίνεται η ίδια διαδικασία για κάθε αντικείμενο που απαιτεί η παραγωγή.

Γίνεται αντιληπτό ότι όλα τα αντικείμενα μοιάζουν αλλά δεν είναι απόλυτα ίδια γιατί είναι χειροποίητες δημιουργίες.

Θέλοντας να σας βοηθήσουμε να κατανοήσετε περισσότερο τη διαδικασία λειτουργίας του μασγαλότορνου δημοσιεύουμε παρακάτω κάποιες φωτογραφίες που τραβήξαμε στην βιοτεχνία Δημήτρη Σταθόπουλου στο Κορυφάσιο Μεσσηνίας.

Ιουλιος 2008