ΑΝΩΤΑΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ

 

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΕΤΟΥΣ 2005

  

Κλάδος: ΠΕ 60 ΝΗΠΙΑΓΩΓΩΝ

 

ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ

(Ειδική Διδακτική και Παιδαγωγικά - Γενική Διδακτική)

 

Κυριακή 28-1-2007

 

 

Να απαντήσετε στα επόμενα τρία (3) ισοδύναμα ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ.

 

ΕΡΩΤΗΜΑ 1ο:

Τα τελευταία περίπου 50 έτη η διδακτική προσέγγιση της γνώσης στα ελληνικά νηπιαγωγεία

επιδιώχθηκε, κυρίως, με την «Ενιαία» ή «Ενιαία Συγκεντρωτική Διδασκαλία» και τα τελευταία έτη με τη «Mέθοδο Project» και τη «Διαθεματική Προσέγγιση».

α) Να συγκρίνετε μεταξύ τους αυτές τις τρεις διαφορετικές μορφές διδακτικής προσέγγισης της γνώσης στο νηπιαγωγείο.

β) Να ασκήσετε κριτική σε καθεμιά από αυτές.

 

ΕΡΩΤΗΜΑ 2ο:

Από το πολύ σημαντικό και ευρύ ζήτημα της συνεργασίας του/της νηπιαγωγού με διάφορα πρόσωπα, παράγοντες και θεσμούς, να περιοριστείτε στην ανάπτυξη των προβλημάτων της συνεργασίας του/της με:

α) τους γονείς των παιδιών και ιδιαίτερα στο πλαίσιο της πολυπολιτισμικής πραγματικότητας,

β) τους συναδέλφους του/της.

γ) Να προτείνετε λύσεις για το ξεπέρασμα των σχετικών προβλημάτων.

 

ΕΡΩΤΗΜΑ 3ο:

 

1. .................. α) ή β) ή γ) ή δ)

2. .................. α) ή β) ή γ) ή δ)

.................. ........................

25. .................. α) ή β) ή γ) ή δ)

 

 

1. Η κρατούσα άποψη της σύγχρονης διδακτικής σχετικά με τις μορφές διδασκαλίας είναι ότι:

α) οι δασκαλοκεντρικές μορφές ανήκουν πια στο παρελθόν.

β) μόνο κάποια στοιχεία δασκαλοκεντρικά μπορούμε να χρησιμοποιούμε, ενταγμένα πάντοτε σε παιδοκεντρικό πλαίσιο.

γ) εναλλακτικά με άλλες μορφές, μπορούμε να χρησιμοποιούμε και τις δασκαλοκεντρικές μορφές.

δ) η διδασκαλία κατά ομάδες αποτελεί «μονόδρομο» για το σύγχρονο νηπιαγωγείο.

 

2. Ερωτήσεις της μορφής «Τι νομίζεις ότι θα γινόταν αν....;», «Πώς σκέφτηκες αυτή τη λύση;» κλπ είναι:

α) χρήσιμες για να κατανοούμε αν το παιδί απάντησε σε κάτι τυχαία.

β) χάσιμο χρόνου, γιατί δεν εξυπηρετούν συγκεκριμένους διδακτικούς στόχους.

γ) χρήσιμες, γιατί οδηγούν στην καλλιέργεια γνωστικών και μεταγνωστικών δεξιοτήτων.

δ) ακατάλληλες για παιδιά προσχολικής ηλικίας.

 

3. Για να μπορεί ο/η νηπιαγωγός να παρακολουθεί την πορεία των παιδιών πρέπει:

α) να τους δίνει συστηματικά να συμπληρώνουν φύλλα εργασίας.

β) να είναι ικανός να παρατηρεί και να καταγράφει αυτή την πορεία.

γ) να χρησιμοποιεί δομημένα εργαλεία αξιολόγησης.

δ) να εμπιστεύεται τη διαίσθησή του.

 

4. Ένας/Μία νηπιαγωγός, βλέποντας ότι ο Γιαν δεν ξέρει καλά τα ελληνικά, ζητά από τους γονείς του να του μιλάνε περισσότερο ελληνικά στο σπίτι και να αποφεύγουν τη μητρική του γλώσσα, προκειμένου να διευκολύνουν τη σχολική του πορεία. Σύμφωνα με τις σύγχρονες απόψεις για τη διγλωσσία, η πρόταση αυτή προς την οικογένεια:

α) θα βοηθήσει τον Γιαν να μάθει καλύτερα την ελληνική γλώσσα, αφού θα την εξασκεί περισσότερο τόσο στο σπίτι όσο και στο σχολείο.

β) θα δυσκολέψει τον Γιαν, γιατί δεν θα μπορεί να συνεννοηθεί με τους γονείς του.

γ) δεν θα διευκολύνει την εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας, γιατί η μητρική αποτελεί στήριγμα για αυτή την εκμάθηση.

δ) δεν θα επιδράσει ούτε θετικά ούτε αρνητικά στην πορεία κατάκτησης της ελληνικής γλώσσας.

 

5. Σύγχρονα αναλυτικά προγράμματα είναι:

α) τα διαγράμματα μαθημάτων με γενικούς σκοπούς, διδακτέα ύλη και δραστηριότητες.

β) τα Curricula.

γ) τα αναλυτικά προγράμματα με τη μορφή Curriculum.

δ) τα άδηλα προγράμματα αγωγής και εκπαίδευσης.

 

6. Ποιο από τα παρακάτω χαρακτηριστικά δεν προσιδιάζει στον/στην ιδανικό/ή νηπιαγωγό;

α) Το να αγαπά το παιδί και να αφοσιώνεται σε u945 αυτό και στο παιδοκεντρικό του έργο.

β) Το να έχει ανεπτυγμένες διδακτικές ικανότητες.

γ) Το να διακρίνεται από συναισθηματική σταθερότητα.

δ) Το να εκδηλώνει ιδιαίτερη συμπάθεια στα παιδιά των χαμηλών κοινωνικών τάξεων.

 

7. Η σύγχρονη τάση, σε παγκόσμιο επίπεδο, για τα παιδιά προσχολικής ηλικίας με ειδικές ανάγκες είναι:

α) να φοιτούν σε κανονικά νηπιαγωγεία.

β) να φοιτούν σε ειδικές τάξεις νηπιαγωγείων.

γ) να φοιτούν σε ειδικά νηπιαγωγεία.

δ) τίποτε από τα παραπάνω.

 

8. Στο παιδαγωγικό τρίγωνο, προκειμένου να δημιουργηθεί η διαλογική και συναντησιακή σχέση που εκφράζει την παιδαγωγική σχέση, η παιδαγωγική ενέργεια κινείται:

α) παράλληλα.

β) ανάδρομα.

γ) κυκλικά.

δ) ευθύγραμμα.

 

9. Το παιδί δεν έχει συνειδητοποιήσει το ρόλο του φύλου του μέχρι την ηλικία των:

α) 2 ετών.

β) 3 ετών.

γ) 4 ετών.

δ) 5 ετών.

 

10. Ο Freud διακρίνει τρία μέρη της προσωπικότητας του ανθρώπου, τα οποία, συνήθως, βρίσκονται σε αντίθεση:

α) Το «Εγώ» ταυτίζεται με την προσωπική συνείδηση, την ηθική πλευρά της προσωπικότητας.

β) Το «Εκείνο» περιλαμβάνει τα βιολογικά ένστικτα του ανθρώπου και ενδιαφέρεται μόνο για την ικανοποίησή τους.

γ) Το «Υπερεγώ» αποτελεί την πραγματική πλευρά της προσωπικότητας.

δ) Δεν ισχύει τίποτε από τα παραπάνω.

 

11. Το τρίπτυχο των πρωταρχικών αναγκών του νηπίου είναι:

α) διατροφή, ασφάλεια και αγάπη.

β) οι οργανικές, οι κινητικές και οι ανάγκες για αυτοσυντήρηση.

γ) η κοινωνικοποίηση, η ελευθερία και ο σεβασμός.

δ) η κίνηση, η στοργή και οι νέες εμπειρίες.

 

12. Μορφωτικές λειτουργίες στο νηπιαγωγείο είναι:

α) η ικανότητα προσανατολισμού στο χώρο και στο χρόνο.

β) η ικανότητα συγκέντρωσης της προσοχής.

γ) η ανάπτυξη της αντιληπτικής ικανότητας.

δ) όλα τα παραπάνω.

 

13. Σχετικά με την ερμηνεία του όρου «παιγνίδι» γίνεται δεκτό ότι:

α) το παιγνίδι είναι πηγή ευχαρίστησης και απόλαυσης.

β) το παιγνίδι εξυπηρετεί κάποιο συγκεκριμένο και προκαθορισμένο σκοπό.

γ) το παιγνίδι δίνει διέξοδο στις καταπιεστικές από τη συνείδηση έμφυτες τάσεις και παρορμήσεις.

δ) ισχύουν όλα τα παραπάνω.

 

14. Η υλοποίηση των στόχων της διδασκαλίας εξαρτάται από:

α) τη σωστή θέση των επιλεγμένων στόχων.

β) την επιλεγμένη διδακτική ύλη και την αξιολόγηση.

γ) τη δημιουργία των προϋποθέσεων για την επιτυχία των στόχων.

δ) τους ποιοτικούς στόχους της διδασκαλίας.

 

15. Ποιος από τους παρακάτω συνδυασμούς είναι τόσο αναγκαίος, ώστε χωρίς αυτόν να μην είναι δυνατό, το φαινόμενο της διδασκαλίας και της μάθησης;

α) Ο/Η νηπιαγωγός και τα νήπια.

β) Ο/Η νηπιαγωγός, τα νήπια και οι κτιριακές εγκαταστάσεις.

γ) Ο/Η νηπιαγωγός, τα νήπια και τα εποπτικά μέσα.

δ) Ο/Η νηπιαγωγός, τα νήπια και το μορφωτικό αγαθό.

 

16. Διαθεματικότητα σημαίνει:

α) εξέταση ενός θέματος από μερικές πλευρές.

β) αναλυτικός τρόπος διδασκαλίας με πολλά εποπτικά μέσα.

γ) εξαγωγή συμπερασμάτων από συγκεκριμένα θέματα.

δ) προσέγγιση ενός θέματος από διαφορετικές απόψεις με ολιστικό τρόπο.

 

17. Ο ρόλος του/της νηπιαγωγού σε ένα σχέδιο εργασίας (Project) είναι:

α) ρυθμιστικός.

β) κυριαρχικός.

γ) αξιολογικός.

δ) τίποτε από τα παραπάνω.

 

18. Τα παιδιά που έρχονται στο νηπιαγωγείο χωρίς να γνωρίζουν την ελληνική γλώσσα πρέπει:

α) να εντάσσονται σε κανονικά νηπιαγωγεία.

β) να φοιτούν σε ειδικά νηπιαγωγεία.

γ) να φοιτούν σε ξεχωριστά τμήματα στο ίδιο νηπιαγωγείο.

δ) να εντάσσονται στο ίδιο με τα Ελληνόπουλα νηπιαγωγείο, αλλά σε μικρό ποσοστό σε κάθε τμήμα.

 

19. Μέθοδος διδασκαλίας είναι:

α) το διδακτικό τακτ του/της νηπιαγωγού.

β) η πορεία προς την επιτυχία.

γ) ο τρόπος επαφής των παιδιών με τη δραστηριότητα.

δ) οι διδακτικές ενέργειες του/της νηπιαγωγού για την επιτυχία της δραστηριότητας.

 

20. Σημαντικότερο στη συνεργασία του/της νηπιαγωγού με τους γονείς είναι:

α) να είναι ευγενικός και φιλικός μαζί τους.

β) να συνεργάζεται για τα θέματα του νηπιαγωγείου και των παιδιών.

γ) να είναι ειλικρινής, αληθής και προσηνής μαζί τους.

δ) να είναι επιφυλακτικός ως προς τις απόψεις τους.

 

21. Το νήπιο που εμφανίζεται απομονωμένο στο νηπιαγωγείο πρέπει να το βοηθήσουν κυρίως:

α) οι γονείς.

β) ο ψυχολόγος.

γ) ο ψυχίατρος.

δ) ο/η νηπιαγωγός.

 

22. Η επιθετικότητα του παιδιού πηγάζει, κυρίως, από:

α) το βαθμό ποιότητας της αγωγής.

β) τις ανάγκες του νηπίου.

γ) την τάση για κυριαρχία.

δ) τίποτε από τα παραπάνω.

 

23. Η βασικότερη λειτουργία της αξιολόγησης στη διδασκαλία είναι:

α) φιλοσοφική.

β) κοινωνική.

γ) παιδαγωγική.

δ) ψυχολογική.

 

24. Ποια από τις παρακάτω μορφές «διαμαθητικών» σχέσεων θεωρείται ως καταλληλότερη;

α) Η ανταγωνιστική μορφή.

β) Η ατομική μορφή.

γ) Η συνεργατική μορφή.

δ) Η συναγωνιστική μορφή.

 

25. Οι λανθασμένες απαντήσεις των νηπίων κατά τη διαδικασία μάθησης:

α) εμποδίζουν τη διαδικασία της μάθησης.

β) πρέπει να αγνοούνται από το/τη νηπιαγωγό.

γ) μπορούν να αποτελέσουν χρήσιμο εργαλείο, όταν ο/η νηπιαγωγός τις χειριστεί κατάλληλα.

δ) πρέπει να διορθώνονται έστω και ετεροχρονισμένα από το/τη νηπιαγωγό.

 

 

 

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΠΕ 60 - ΝΗΠΙΑΓΩΓΩΝ - Β' Θεματική

 

Ερώτημα 1ο

 

Α. να συγκρίνετε μεταξύ τους αυτές τις τρεις διαφορετικές μορφές διδακτικής προσέγγισης της γνώσης στο νηπιαγωγείο

 

Α. Ως προς την οργάνωση της γνώσης

Ενιαία Συγκεντρωτική Διδασκαλία: Διακριτά Γνωστικά αντικείμενα

Διαθεματική προσέγγιση: Καταργεί τα διακριτά μαθήματα

Project: Προωθημένη διαθεματικότητα

 

Β. Ως προς το Θεματικό Πλαίσιο

Ε.Σ.Δ.: μπιχεβιορισμός + Piaget

Δ.Π.+Project: Δομητισμός (Piaget) + Ανακαλυπτική - Εξερευνητική & Σπειροειδή (Bruner) + Κοινωνιογνωστική (Vygotsky)

 

Γ. Ως προς τη διαδικασία μάθησης

Ε.Σ.Δ.: διαδικασίες μάθησης συγκεκριμένες, προεπιλεγμένες, ταυτόσημες γνώσεις και διαδικασίες για όλα τα νήπια - Κεντρικός/καθοριστικός ρόλος του/της νηπιαγωγού

Δ.Π.+Project: Ανοικτές και ευέλικτες διαδικασίες μάθησης, λαμβάνοντας

υπόψη τα ενδιαφέροντα των παιδιών (Piaget + Gardner) - Συντονιστικός/υποστηρικτικός ρόλος νηπιαγωγού. Τα νήπια πρωταγωνιστές και ενεργούν στην οικοδόμηση/εξερεύνηση της γνώσης

 

Δ. Ως προς τους στόχους

Ε.Σ.Δ.: επιλογή τους από νηπιαγωγό, αξιολογικά και ιεραρχικά με έμφαση στο αποτέλεσμα και όχι στη διαδικασία

Δ.Π.: επιλογή από νηπιαγωγό με κριτήριο τις προϋπάρχουσες γνώσεις και εμπειρίες των νηπίων

Project: επιλογή τους από τα παιδιά. Έμφαση στη διαδικασία. Οι μαθησιακές επιδιώξεις διαπιστώνονται με την ολοκλήρωση του σχεδίου εργασίας

 

Ε. Ως προς την εργασία σε ομάδα

Ε.Σ.Δ.: υλοποίηση δραστηριότητας από την ολομέλεια της τάξης, δίχως να λαμβάνεται υπόψη η ετερογένεια του μαθητικού δυναμικού

Δ.Π.: Ομαδοσυνεργατική για την επίτευξη μιας συγκεκριμένης μαθησιακής επιδίωξης - αξιοποίηση ετερογένειας

Project: Στοχευμένη ομαδοσυνεργατική με feedback στην ολομέλεια της τάξης - αξιοποίηση ετερογένειας

 

Στ. Ως προς το μαθησιακό περιβάλλον

Ε.Σ.Δ.: Περιοριστικός μαθησιακός ρόλος των ''γωνιών'', διαμορφωμένων από νηπιαγωγό

Δ.Π.+ Project: Νήπια καθορίζουν και διαμορφώνουν γωνιές με δυνατότητα

αναπροσαρμογής τους ανάλογα προς τη μαθησιακή διαδικασία

 

Ζ. Ως προς αξιολόγηση

Ε.Σ.Δ.: Αποκλειστικά αξιολόγηση των προεπιλεγμένων μαθησιακών στόχων Δ.Π.+ Project: Έμφαση στην αξιολόγηση διαδικασίας (δυναμική αξιολόγηση Vygotsky), ''Αυθεντική αξιολόγηση'', Εναλλακτικές μορφές αξιολόγησης.

 

Η. Ως προς τους γονείς

Ε.Σ.Δ.: Γονείς ''θεατές'' παιδαγωγικών και εκπαιδευτικών δρώμενων με περιορισμένη συμμετοχή

Δ.Π.+ Project: Ενεργή εμπλοκή/συμμετοχή γονέων σ' όλη τη μαθησιακή διαδικασία, εντός και εκτός σχολικού περιβάλλοντος

 

Θ. Ως προς το ρόλο του/της νηπιαγωγού

Ε.Σ.Δ.: Αποφασιστικός και κεντρικός ο ρόλος του/της

Δ.Π.+ Project: Συντονιστικός/υποστηρικτικός

 

Β) να ασκήσετε κριτική σε καθεμιά απ' αυτές

Ενιαία Συγκεντρωτική Διδασκαλία: ακολουθούσε ένα μοντέλο δασκαλοκεντρικό με ενιαία μέθοδο διδασκαλίας και μηχανιστικές διαδικασίες, δίχως να λαμβάνει υπόψη τα ιδιαίτερα ενδιαφέροντα των παιδιών και τη σημασία της εξερευνητικής/ανακαλυπτικής μεθόδου ως διαδικασία ενεργούς εμπλοκής των παιδιών. Βασισμένη κυρίως σε μπιχεβιοριστικές μαθησιακές θεωρίες, ακολούθησε το πνεύμα της εκπαίδευσης δίχως διαφοροποιήσεις, αλλά ομογενοποιημένα. Απέδωσε σημαντικά κατά τα τελευταία 50 χρόνια της προσχολικής αγωγής, ωστόσο ''ξεπεράστηκε'' από τις νέες διδακτικές προσεγγίσεις.

Δ.Π. + Project: Λαμβάνοντας υπόψη τα πορίσματα της παιδαγωγικής, της αναπτυξιακής ψυχολογίας, δίνουν κεντρικό βάρος στην ενεργοποίηση των μαθητών στην οικοδόμηση της γνώσης, στην ανάπτυξη των προ-εννοιών, στην ανακαλυπτική/εξερευνητική διαδικασία μάθησης. Κινητοποιώντας το ενδιαφέρον των παιδιών, αποκτούν κίνητρα μάθησης και επίδοσης, διαμορφώνουν θετική αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση, ελαχιστοποιώντας τις πιθανότητες σχολικής αποτυχίας. Ο ρόλος της νηπιαγωγού είναι περισσότερο συντονιστικός και υποστηρικτικός. Τέλος η αξιολόγηση γίνεται ατομικά για κάθε μαθητή ως προς τη διαδικασία και την προσωπική του πρόοδο σε σχέση με το παρελθόν, εγκαταλείποντας το παλαιότερο μοντέλο μια γενικεύουσας διάθεσης αξιολόγησης του καθενός ως προ το αναμενόμενο μέσο όρο επίδοσης.

 

Ερώτημα 2ο

A. Συνεργασία γονέων και νηπιαγωγείου - Εντοπισμός προβλημάτων

B. Συνεργασία συναδέλφων - Εντοπισμός προβλημάτων

Γ. Προτεινόμενες Λύσεις

1. Σε επίπεδο συνεργασίας νηπιαγωγών και οικογένειας

Α. ευκαιρίες επικοινωνίας και ανταλλαγής απόψεων, γνώσεων, προσδοκιών με γνώμονα το νήπιο σε τακτά χρονικά διαστήματα.

Β. καθορισμός δικαιωμάτων και ευθυνών των 2 εταίρων, διευκρίνιση ρόλων, διαδικασιών και κοινών λογοδοσιών και συναπόφαση κοινής παιδαγωγικής στρατηγικής.

Γ. ανάδειξη της σημασίας συμμετοχής των γονέων στην καθημερινότητα της σχολικής δράσης μέσα από ρεαλιστικές πρακτικές (Σχέδια δράσης, εκπαιδευτικές επισκέψεις κ.α.)

Δ. εισαγωγή διαπολιτισμικών αξιών και πρακτικών για την ενεργοποίηση και συμμετοχή μειονοτικών πληθυσμιακών ομάδων.

2. Σε επίπεδο συναδέλφων

Α. καθιέρωση  τακτικών  συναντήσεων,  αλληλοτροφοδότησης, ανταλλαγής παιδαγωγικών απόψεων, επίλυσης ερωτήσεων και κοινών προβλημάτων.

Β. κοινός προσδιορισμός εκπαιδευτικών στόχων συμβατών με το Α.Π. Γ. επίδειξη διάθεσης για συνεργασία, κατανόηση, παραμερισμό ατομικών προτεραιοτήτων, ελέγχου της προσωπικής θεωρίας.

 

Ερώτημα 3ο

 

ΟΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΟΛΛΑΠΛΩΝ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ

ΑΡΙΘΜ. ΕΡΩΤΗΣΗ

ΟΡΘΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

ΑΡΙΘΜ. ΕΡΩΤΗΣΗ

ΟΡΘΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

1

Γ

13

Α

2

Γ

14

Γ

3

Β

15

Δ

4

Γ

16

Δ

5

Γ

17

Δ

6

Δ

18

Α

7

Α

19

Δ

8

Γ

20

Β

9

Β

21

Δ

10

Β

22

Α

11

Α

23

Γ

12

Δ

24

Γ

 

 

25

Γ